Utxitako jaiotetxeari
Uxola
1
Ene baserri, oi jaiotetxe
atzo utzi zindudana,
pekataria naizen aldetik
apalki nator zugana.
Zu bai-zerate lenen argia
maiteki eman zenidana
eta ni, berriz, eskergabea
azkarki aztu nintzana.
2
Oi! jaiotetxe biotzekoa!
eman zenidan aterpe
eta erakutsi itzegiteko
ez nula euskerik beste.
Seaskatxoan kulunka otsaz
t'oledi txirriaz naste
entzuten nitun kanta xamurrak
loak artzen niņun arte.
3
Zure barruan lan eta kanta
joan nintzan egiten gizon
amaren aoz ongi ikasita
nola ziran aita ta aiton,
eta asabak, antziņakoak,
zenbat mesede eta on
Euskal-erriari egin zioten
emanikan bere odol.
4
Ekarri nuen andra euskalduna,
nere amaren antzeko,
neri amatxok erakutsiak
semei erakusteko.
Zuk gorriz zenun tellatupean
sukalde bat zan biltzeko,
familiaren edertasunaz
neke-lanak uxatzeko.
5
Or bizi nintzan errege antza!
Or bizi nintzan pozkiraz
ikusirikan euskal baratza
jazten landare berriaz.
Oil mitxirrika itxutzen dan lez
argi-printzaren argiaz
itxuto nintzan kaleko argi
gezurrezkoen lilluraz!
6
Ta jetxi nintzan zu or lagata!
Suntsitu nintzan kalean
ez ar aundi bat sentitu gabe
nere biotz barrenean!
Senti nituen nere egoak
kixkaltzen berealaxean
oi! biotzeko jaiotetxea...
berandutxo zan unean!
7
Onegatikan jaiotetxea
gaur natorkizu negarrez!
Zure eriotzaz eriotz naiz-ta
zure oņazekin oņazez!
Nik jantzi ditut zure bazterrak
sasi sastraka ta otez;
eraberean biotz-gogoak
odoltzen nauten arantzez.
8
Zeru goi-alde tellatu gorri
ziņadena, jo zenun lur
eta, ain txuri zenitun ormak
betztu dira ekaitz beldur!
Berde ziņaten mendi-basoak
zerate illobien ikur
ai! ala ere iraungo ba-lu
euskal odolaren itur!
9
Ara nun diran piņuz betztuta
Euskalerriko mendiak!
Ara nun diran ote ta larrez
apain ziran belardiak!
Baserri txuri eder politak
ziraun ta muzker kabiak!
Ara nun diran negar-malkotan
pekatarien begiak!
10
Izardi, odol eta malkoaz
asabak egin soroak
egun batean laga nituen
bultzatuz amets-txoroak.
Joan nintzalako antzutu ziran,
ez dira ernetzen artoak,
gizalditako lanak ondatu
ditu belarra gaiztoak.
11
Emen bezela, kalean ez da
arantz gabeko larrosik!
Emen bezela ikusi eziņaz
dabiltz morroi ta nagusik!
Naspil girotan ordu askotan
laneginda, pobre gabiltz!
Lukainka ez dan sokaz loturik
txaurrak dabiltz ankutsik.
12
Oi, jaiotetxe! gu onuzkeroz
ezin gindezke itzuli!
Damaturikan geradelako
barka zakizkigu guri!
Eman indarra! Eman kemena
oņazez gabiltzanori
eta erakutsi diozutana
kale-gogoz dagonari!