Ama euskaldun askoren zabarkeria

Iturralde, Joxe Mari

 Sartzen bagera denda batean

 egunaren edozein ordutan,

 entzungo degu honoko hau

 eta gaiñera askotan:

 sarreran «egun on» lenengo;

 ¨cuánto vale esto? urrengo.

 negargarria ez al da benetan?

 barkaziorik ez du honek

 pertson euskaldunetan.

 Saio eder bat egin ondoren

 gaztelera mintzatuaz,

 badijoaz denak etxe aldera

 behar dituztenak artuaz.

 hau ez da gezurra,

 irteeran euskeraz agurra

 arrokeriz burua jasoaz;

 nere begiak hau ikusita

 bustitzen zaizkit malkoaz.

 Ikastolako ordua baldin bada

 batzuek dijoaz haurren billa.

 han berriro osatzen dute

 egundoko iskanbilla,

 atearen aurrean

 erderan jo eta kean.

 honek dirudi Kastilla.

 Ena askok merezi ez al dute

 astindutzea makilla?

 Hor dijoaz beren haur hoiek

 eskutik dituztela;

 txikiei euskeraz hori bai,

 beren artean bestela,

 nai badezute barkatu,

 bainan nik ezin onartu

 ain espiritu ustela,

 hamaika erru gutxiago dutenak

 sartzen dituzte kartzela.

 Amak ejenplorik emanezean,

 artu al lezake inor gogor?

 hemen pekatua dudarik gabe

 gurasoengandik dator.

 jaso dezagun hizkuntza

 erortzeko ez bultza,

 jokatu dezagun jator,

 amak sorrera eman ondoren

 bere hezkuntza dio zor.

 Euskara galduko ote zitzaigun

 garai baten gendun etsi,

 askatasun apur bat izan gabe

 nolabait diogu eutsi,

 eta gaur gauden aroan

 ikastolak etxe ondoan

 nik hau ezin det sinetsi,

 haurrak ikastolara eraman da

 berak mintzatzea utzi.

 Denak ezin ditut berdin epaitu

 bainan zori txarrez asko

 euskalduna naiz esaten dutenak,

 gero euskarari uko,

 egitazkoa bazera

 ez baztertu euskera;

 guk hain degu beharrezko

 gaur edo bihar herri bezela

 nortasun bat izateko.

 Barka zazute gaur sartu banaiz

 deitu ez didazuten tokira

 bainan biotz euskaldun baten

 taupada larriak dira,

 burua ote zait arindu?

 mingaiña ezin det isildu;

 iritxi naiz hain une larrira,

 kalean arrotza sentitzen naiz

 eta banoa ni mendira.