Ondare ospetsu delako hori
Iņaki Garziarena
I
Monumentuderitzate euskerari
euskal politiko halakoek
eta politikoek ez ezik,
baita zenbait kultur arduradunek ere
monumentuhitzaren berezko
adierazia, oroigarrida
eta oroigarriabeti da
utzi egin dugun zerbaiten
gure gogoak orainean, jada
betetzen ez duen zerbaiten:
hartara, bada, euskarari oroigarrieriztean
hartan iada ez garena da aitortzea
betetzen ez duguna ezagutzen
gure baitatik atdena
II
Monumentuezein, gogor da
aldakaitzta inerte
hain zuzen ere, bete betean
fosilbati dagozkion nolakotasunak
latina grekera edota probentzala
altxor jatorrizko, ondare aratz badira izan
inoren gogotik at ordea, beti-berean dautzanak
fosilak, oroigarrihutsak: monumentuak
sasoi denean, sugeak berea bezala
gogoak utzi dituen azalaratzak
III
lengoaia, lehen eta bizi
aldaketa etengabeanda
norberaren gogoan
etengabe eginta desegiten
atzera ala aurrera
indartu ala ahuldu
uzkurtu ala bilakatu
bizkortu ala moteldu
osatu
ala trakesten
lengoaia,norberaren gogoan bilakatzen den
esperientzia da, fenomeno, gertatze:
hitzak begiak dira, kate baten
indarbat dutenak bideratzen.
IV
hizkuntzan ezeini, balioa ez zaio
ezeren oroigarri izatetik atxikitzen
baizik eta inoren, nortasun baten
ager-bide ta osagarri izatetik
inork bere burua adierazi ta garatzeko
aintzat hartua izatetik
inoren baitan, etengabe egiteko
mundu bat sortu ta gogo-berritzeko
duen ahalmen bide ta indarretik:
monumentu,hildakoari eskaini hotsa da.
