inprimatu
Euskaldunen garaipena
Izenburua:
Euskaldunen garaipena
Sinadura:
Aingeru Irigarai
Urkizaren iruzkina:
Egilea(k):
Irigarai, Aingeru

Argitalpena:
Egan.
Urtea:
1977
Argitalpenaren urtea:
Alea:
1/6
Orrialdea:
39-41

 

 

 

 

faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


faksimilea ikusteko


Perutxo'en eresia

 

 

 Lelo lirelo zarai leroba

 Yaz zoegia nintzan,

 Aurten erua.

 Ai! joat gabiraia,

 Astor(e) usua,

 Lelo lirelo zarai leroba.

 Ai! joat gabiraia

 Astobitza'ra,

 Eso(k) amor(e)ari

 Gaxo naxala,

 Penaz natzala,

 Jatorkedala!

 Lelo lirelo zarai leroba.

 


Aramaio'ko eresia

 

 

 Izarragat'ti gora eltzian joeala

 Jaun Peru Abendañoko'k esala:

 Oñetako lur an jabil(t) ikara,

 Gorputzeko lau aragiok berala.

 Oi! aldi oneri, albanegi enpara,

 Barriz enendorke Aramaio'ko kontrara.

 Mendiola, il deustak Gasto Apala,

 Bere laguntzat beste asko ditubala.

 


Gomiz'ek asko lagunik

 

 

 Gomiz'ek asko lagunik,

 Zabal Arabaarrik,

 Giputz hondo ederrik,

 Bizkaitar urduri gogor(r)ik.

 Ez diazo bakarrik,

 Ze an daz Presebal ilik,

 Juanikote'gaz lagundurik,

 Txibuluen ospe bagerik,

 Ez urrun Maloguen'ik

 


Bereterretxen khantoria

 

 

 1

 

 Haltzak eztü bihotzik

 Ez gaztanberak ezürrik.

 Enian uste erraiten ziela aitunen semek gezürrik.

 

 3

 

 Bereterretxe'k oheti

 Neskatuari eztiki:

 "Habil, eta so egin ezan gizonik denez ageri?"

 

 4

 

 Neskatuak berhala,

 Ikhusi zian bezala,

 Hiru dozena bazabiltzala bortha batetik bestila.

 

 5

 

 Bereterretxe'k leihoti

 Jaun Kuntiari goraintzi:

 Ehun behi bazereitzola, beren zezena ondoti.

 

 6

 

 Jaun Kuntiak berhala

 Traidore batek bezala:

 "Bereterretx, aigü borthala: ützüliren hiz berhala."

 

 13

 

 Mari Santz'en lasterra

 Jaun Kuntiaren borthala!

 "Ai, ei, eta, jauna, nun düzie ene seme galanta?"

 

 14

 

 -"Hik bahiena semerik

 Bereterretxe'z besterik?

 Ezpeldoi altian dün hilik; habil, eraikan bizirik..."

 


Alostorrea'ko eresia

 

 

 Etxe eder leio bage onetan,

 Ez naiz sartu zazpi urte aubetan

 Eta zortzigarrenian

 Neretzat zorigaitzian

 Aita Beltran'en iltzian.

 

 Ama-andria neria nizaz

 Bi erdi egin zanian,

 Milla ollo il eta

 Ezkaratzian

 Zazpi zezen korritu ere

 Enparantzian.

 Ni ere banenguen

 Lumatxo artian,

 Eta nere ama-andria

 Urre gortiña artian.

 

 Gero Bidania guztian

 Bat zan erorik eta zororik:

 Aita jauna neriak aura

 Senartzat eman dit,

 Baña ez nuke trukatuko

 Obiagoagatik.

 

 Aita jauna neriak

 Niri eman zidan

 Imiñan dotia,

 Ama-andriak ere ixillik

 Bere partia.

 

 Lenen gabian

 Begiak biotzak luen mendian,

 Baita berriz ere bigarrenian:

 Irugarrena igaro baiño len

 Onda poztu zidan Alos-torria,

 Eldu zalako neregan semia.

 

 Alos-torria, bai, Alos-torria!

 Alos-torreko eskallera luzia!

 Alos-torrian nenguanian

 Goruetan,

 Bela beltzak kua, kua,

 Leiuetan.

 Andik jaiki eta

 Urre goruaz jo nuan,

 Baña andik laster

 Berri gaiztuak jo ninduan.

 

 Zaldunak esan zion: Ixi! Ixi!

 Ama dollorkumia!

 Ez da bada ori zure

 Esateria.

 

 Ixi! Ixi! Zaldun odol

 Txarreko gaztia!

 Ala ere gutxiago zan

 Zure eginpidia!

 Aizpa ederrak or daude

 Ederrik eta galantik,

 Atz ederrak eraztunez

 Beterik,

 Ez daukatela mantubetan

 Zulorik;

 Ala ere guxiago

 Begian negarrik.

 

 Ama-andriari ere bai

 Poza dario;

 Nere biotzari bakarrik

 Mindura jario!

 

 Aita-jauna neria

 Gaztela'n zanian,

 Ixil askorik jaio zan

 Alos-torrian semia;

 Eta ala ere ixillagorik

 Dago bakian

 Azitzen Zarautz aldian,

 Gure jatorriaren loitukerian.

 

 Ai! au mindura beltza!

 Ai! nere lotsa!

 Alabak negarra-ta,

 Aitak lur otza!

 Zeiñek loitu zaitu zu

 Alos-torria?

 Ai! nere aita maite,

 Aita maitia!

 Iltzia onda egin dezu

 Aita-jaun maitia!

 


Eresia

 

Amenduze, Joane

 

 Hemen natza ortzirik, noizbait gozo eritzirik,

 Erioak hustegabe doloroski egotzirik.

 Ene arima Jangoikoagana beldurreki partiturik,

 Lagun gabe bide lusean peril asko pasaturik,

 Honak eta ho(n)rrak bertan mu(n)duak edekirik,

 Plazerak azkenik atsekabe biurturik.

 Haideak eta adiskideak urte gutis atzendurik

 Ikustetut isuririk, arrezi gusia deseginik,

 Argi gabe, illunbetan, hustel eta kirasturik.

 Nigar begi bapederak bere aldias oroiturik:

 Niork ere isanen esto ni(k) estudan partidurik.

 Ene arima duzuen gomendatu, garitates mobiturik.

 Zarraizkidate guzi(ok) bertan itzok ongi notaturik.

 Josafat'(en) baturen gara judision elkarreki;

 Bitarteo lo dagigun bakea dela gusieki.

 


Urrutia'ko etxanderearen eresia

 

 

 Goizian goizik jeikirik,

 Ogi ophilak eginik,

 Ahetze'ko anderia,

 Lehia dün handia.

 Zareta bat bürian

 Kanporat jalkhitzian,

 Mus d'Urrütia-k zian

 Baratü, bai, bidian.

 

 -Nun zabiltza hain goizik,

 Jauregia hüstürik?

 Galthatzen do Urruti-k,

 Begiak oldartürik.

 

 -Jaona, ikhusiren düzü,

 Nahi balin ba'düzü,

 Nurat orai nabilan,

 Zareta hau bürian.

 

 Jente eskeliari

 Emaiteko sokhorri,

 Madama Urrütia-k

 Hartü zütian bidiak.

 


Lelo'ren kantua

 

 

 Lelo il lelo, lelo il lelo,

 Leloa zarak il leloa.

 Oktabiano munduko jauna,

 Lekobidi Bizkai'koa.

 

 Roma'ko armak alegin eta

 Bizkaia'k daroa zantzoa.

 Itxasotati eta leorrez

 Imini deusku moltsoa.

 

 Leor-zelaiak bereak dira

 Mendi tantaiak leusoa,

 Leku ironian gagozanian

 Nok-bera sendo dau gogoa.

 

 Bost urtetako egun gabean

 Geldi bagarik potxoa,

 Bildurrik gitxi arma bardinaz

 Oramaia zu gexoa.

 


Egün bereko alargüntsa

 

 

 Goizian goizik jeiki nündüzün ezkuntü nintzan goizian;

 Bai eta ere zetaz beztitü ekhia jelkhi zenian;

 Etxek'andere zabal nündüzün egüerdi erditan,

 Bai eta ere alhargüntsa gazte ekhia sarthü zenian.

 

 Zazpi urthez etxeki dizüt gizona hila khanberan;

 Egünaz lür hotzian eta gaiaz bi besuen artian.

 Zitru hurez ükhüzten nizün astian egün batian,

 Astian egün batian eta ostirale goizian.

 


Belzunze'ren eresia

 

 

 Nafartarren arraza

 Hila da ala lo datza?

 Ez dut endelgatzen,

 Belzunze bizkondea

 Hain kapitain handia,

 Ez baitzaut mintzatzen:

 Hori zaut gaitzitzen.

 

 Gotin'go partian

 Entzuten zutenean:

 "Belzunze heldu da",

 Elkargana hil eta

 "Nun da ene baioneta?"

 Oihuz: "armetara!"

 Bainan oro ikara.

 

 Belzunze'ren izena,

 Eta haren omena

 Urrun da hedatzen;

 Erregeren gortetan,

 Hiri eta kanpainetan,

 Nork ez du entzuten

 Belzunze'z mintzatzen?

 


inprimatu