inprimatu
Kantuz goxatuz gogoa
Izenburua:
Kantuz goxatuz gogoa
Sinadura:
Léonie Ibañez
Urkizaren iruzkina:
Egilea(k):
Ibañez, Léonie

Argitalpena:
Maiatz.
Urtea:
2000
Argitalpenaren urtea:
Alea:
34.zk.
Orrialdea:
5-15

Kantuz goxatuz gogoa

 

Léonie Ibañez

 

 Kantuz gustua

 

 Kantuz badut nik gustua

 Kantuz ari naiz bizian ardura

 Kantuz goxatzen gogoa

 Kantuz beti kantuz

 

 Kantuz artzen nintzan haurrean

 Kantuz eskolarat bidean

 Kantuz elizarakoan

 Kantuz beti kantuz

 

 Kantuz gazte nintzanean

 Kantuz eliza eta plazetan

 Kantuz lagunen artean

 Kantuz beti kantuz

 

 Kantuz ari naiz lanean

 Kantuz ere otoitzean

 Kantuz Jainkoa gorestean

 Kantuz beti kantuz

 

 Kantuz ari naiz alegrantzian

 Kantuz ere trixtezian

 Kantuz begien xukatzean

 Kantuz beti kantuz

 

 Kantuz lili eta xorieri

 Kantuz mendi eta oihaneri

 Jainkoaren kreazioniari

 Kantuz beti kantuz

 

 Kantuz otoitz eri ta xaharrentzat

 Preso ta miserian direnentzat

 Gerlan diren guzientzat

 Kantuz otoitz kantuz

 

 Kantuz otoitz bihotz gogorrentzat

 Jainko onak guri ahal ditzan

 Bakea ezar ahal dezan

 Kantuz otoitz kantuz

 

 Kantuz galditen dut barkamendu

 Norbait balinbadut ofentsatu

 Kantuz elgarri barkatu

 Kantuz gaiten goxatu

 

 Uzten dugunean mundua

 Merezitzen badugu zerua

 Jesusekin izaitea

 Kantuz beti kantuz

 Kantuz lorian kantuz

 

 ***

 

 Nere pertsuak ene ahizpari.

 

 Ahizpa bat baizik ez eta, munduaren beste buruan

 Aspaldi hemendik juanik Kalifornia aldean

 Gazterik hemen esposaturik han bizi bere familian

 Hemengo senar eskualdun baten, eta lau haurren erdian

 Amatxiturik ere jarria dago jadanik askotan

 

 Gazte ginenean hitzeman ginuen, elgarri hurbil bizitzea

 Bainan biziko zorteak dauku, kanbiatu bizi moldea

 Hura han eta ni hemen, bizi behar izaitea

 Mundu huntan zinez neke da, nahi dena egitea

 Jainko onak ezarri lekuan, egin behar bizitzea

 

 Haur eta gazte ginelarik maite ginuen kantua

 Amatxik erraiten zaukun, zer zina xori parea

 Ziek ez bazizte loan sartuak ari zaizte kantuan

 Holako beste pare bat, ba ote dago munduan

 Beti elgarri josirik hor, zabiltzate biak bizian

 

 Baditugu bi anaia ere, hemen eta Kalifornian

 oro familian hemeretzi haur, baditugu lauen artean

 Bai eta asko haur ttipiren, aitatxi, amatxi karguan

 Hek jiten dira gure ikusterat, plazerrekin artetan

 Amatxiren zina xoriak, artzen orduan kantuan

 

 Ama gaixua dugu orai, adinean abantzatua

 osagarria ere du, biziki menguatua

 Aurridetan zaharrena eta, bakarrik bizi gelditua

 Aspaldi juanak aita amak senar eta aurrideak

 Lur huntarik gure otoitzak, harzkitzue gure maiteak

 

 Badira ere anitz eskualdun, gazterik hemendik juanak

 Gure ahide, adixkide eta gazte lagunak

 Beren bizia Amerikan, betikotz hartu dutenak

 Anitzak plazerrekin ikusten, bakantzetarat jinak

 Eskualdun maiteak gure partez, orori goraintziak

 la la la la la la la la

 goraintzi hoberenak!

 

 ***

 

 Jesus, zu gure bidea

 

 Errepika

 Gure otoitza, oi Jesus ona, gure otoitza hel dadila zugana

 Gure otoitza oi, Jesus ona, gure otoitza, entzun zazu otoi Jauna!

 

 Jesus, zu gure bidea, Jesus zu gure argia

 zu gure maitatzalea, zu amodioz betea, zu gure ontasuna

 zutan konriantxa duena, hura da kuraiosena

 Mundu galgarri huntan, zu gabe nor izan, bere soseguan

 

 Jesus, Jainko gizon egina, bizia guretzat emana

 Bai eta zure ama, guri duzu emana, zu guretzat anaia

 kurutzearen gainean, tormenta heien erdian

 Etsaier barkatzale, amodio hedatzale, ororen maitatzale

 

 Jesus, zure amodioa, guk bazterrerat utzia

 zure manamendua elgarren maitatzea emaguzu grazia

 Utzirik, herrak eta gerlak elgar ezin jasanak

 Lagunt gaitzazu Jesus zure hobeki maitatzen bai eta salbatzen

 

 ***

 

 Oh, Jesus ona

 

 Errepika

 oh, Jesus ona, zato gu ganat, zu zaituena da kuraiosena

 oh, Jesus ona, zato gu ganat, zu zaituena da urosena

 

 Oh, Jesus ona mundu galgarri huntan, zu gabe nola izan?

 Oh, Jesus ona amodioz betea, zu gabe nola izan?

 Oh, Jesus ona bizia guretzat emana, zu gabe nola izan?

 Oh, Jesus ona bekatuen barkatzailea, zu gabe nola izan?

 

 Hemengo herrak hemengo gerlak, zuk Jesus nola jasan?

 Zuk egin ongi guzia, guk bazterreat utziak zuk Jesus nola jasan?

 Batzuren gaixtakeriak eta besten urguliak zuk Jesus nola jasan?

 Zonbaiten berkoikeriak eta besten miseriak zuk Jesus nola jasan?

 

 Lur huntarik zuri oihuz, kuraia ezin hartuz, lagunt gaitzazu Jesus!

 Elgarren maitatzen, elgar jasaiten, lagunt gaitzazu Jesus!

 Azken oren beltz hura, zaukularik etortzen, lagunt gaitzazu Jesus!

 Bai zure ganat heltzen, bai zure lorian sartzen, lagunt gaitzazu Jesus!

 

 ***

 

 Zeruko izar guziak

 

 Errepika

 Oi zeruko gure ama ona, oihuz gaude zuri

 Lur huntako penetan, gaitzazun, zuk otoi sokorri

 

 Zeruko izar guziak baino, ederrago zira Maria

 Zeru eta lurren erregina, oi, ama kontsolagarria!

 

 Zuri konfidantzan dena ama, ez da sekulan zuk utzia

 Jesusen aldean zaude zu, gure fedeaz griñatua

 

 Lur huntarat agertü zira ama, haur xume inozent batzuri

 Heien bidez jakinarazteko, guretzat dituzun griñak orori

 

 Azken orena jiten zaukularik, oi, ama on eta eztia

 zure semeak gu jujatzean, har azu otoi gure aldia

 

 ***

 

 Beñat Galtxetabururi.

 

 Errepika

 Oi Beñat zu, xorragarria, gure besten edertzailea

 Oi Beñat zu, maitagarria, gu ororen alegrantzia

 

 Herriko bestetan, ala ezteietan, zure soiñu alaia

 Zure ixtorio pollitak gogoan ditugu

 

 Oro penetan utzi gaituzu, Jainkoak zu gazterik

 baitzaitu bereganatu

 

 Zure akordeona, zure ixtorioak dirare

 Zurekin ixildu

 

 Bai gure etxetan eztei itxuretan zure bisal goxoa

 zure akordeona besoetan

 

 Eskual herrian, zure omena, geldituren dela

 dudarik ez den gauza da

 

 Joztaraz sari, otoitz bedera, zor dauzugula

 ene bihotzaren oihua da

 

 Oi Beñat zu, xoragarria, gure besten edertzailea

 Oi Benat zu, maitagarria, gu ororen alegrantzia

 Bai, gu ororen alegrantzia

 Ikus arte Beñat

 

 ***

 

 Ene osebari.

 

 (Airea: "Goizean, argi hastean")

 

 Hamalauetik, hemezortzirako, gerlan ibili den otto

 Klasa hartako gerlaritan, herrian bakarrik dago

 Gaztean gerlari, orai xahartasunari, beti gudukan ari)

 Nork erranen du trixte dela, soinez haren bisaiari (Bis)

 

 Oi gure oseba maitea, ezin ahantzizkoa

 Zuk badaukazu kuraia, ezin garraituzkoa

 Ez zauku iduritzen zure bisaiak behar duela itzali)

 Betikotz hemengo zirela, zauku guri iduri (Bis)

 

 Barnez trixte bazira ere, bisaian irri xuria

 Egun guzietako itekueri, osoki jarraikia

 Errepostua prest, irri poillitian, intzuten tzun tritxuei

 Nola, ez izan ororentzat, etsenplutzat hargarri (Bis)

 

 ***

 

 Eskolako xiria

 

 Aita nuen hego aldeko, ama aldiz iparreko

 Amaren famillan baziren, lehen, pertsulari asko

 Aita zen aldiz kantaria, xoraturik gu hari so

 Amerikako mendietan, (usaia hartua oso) (Bis)

 

 Aita hego aldeko nuela, eskolan nuen ixtorio

 Lagunek hi española hiz, erraiten ni trufatzeko

 Ez zakiten odol bera zela, gure zañetan ibiltzen

 Zedarri batek gintuela, (gu bi alde atxikitzen) (Bis)

 

 Lehen eskolan guretzat ez, oi eskuara onartia

 Norbaitek hitz bat erran eta, laster han ginuen ziria

 Oi, ziri madarikatua, ez haizu libertitzea

 Detektiba bilakaturik, (lagun baten tronpatzia) (Bis)

 

 Lagun bati ziria pasa, eskolako karitatia

 Eskuaraz hitz bat erran eta, lagun gisa to ziria

 Orai berriz ari girare, ja ikastolen altxatzen

 Eskuararen begiratzeko, (egin ahala egiten) (Bis)

 

 Agur eskual herri ederra, hoin zira xoragarria

 Mendi eta oihan berde ederrez, zira dena inguratia

 Etxe xuri, gorri eta berdez, zira ere loratia

 Gazte maiteak begira zatzue, (eskual herria eta eskuara) (Bis)

 

 ***

 

 Aita nuen hego aldeko

 

 Aita nuen hego aldeko, ama iparreko

 Aita zen kantari, ama pertsulari

 Biak ziren elgarrekin, beti eskuaraz ari

 Guri ere ttipitik zaukuten erakatsi (Bis)

 

 Hizkuntza ederra da, gure eskuara

 Nihun ez da entzuten beste bat hobea

 Gure eskuara goxoa, garbi eta argia

 Parerik ez duen hizkuntza aberatsa (Bis)

 

 Gora gure eskuara maitea, xoragarriena

 Eskualdunen artean maitagarriena

 Europan sortu ziren hizkuntzik zaharrena

 Gora eskualdunak eta gora gure eskuara

 

 Salba dezagun gure eskuara maitea!

 zuek ere segi gazteak!

 

 ***

 

 Egungo egunean

 

 Egungo egunean, jendia mintzo da, progrea eta progrea

 Bainan oraino, lehen bezala, aberats eta pobrea

 Miliunka jendeak hiltzen ari, gosez eta miserian)

 Batzuk miliarrak igortzen duzte gerlako tresnerian) (Bis)

 

 Leku pobretan, diren mixionest eta serora gaixoak

 Jiten zauzkigu, eskual herrirat, artetan sort lekurat

 hango miseriak, kundatuz duzte, eskuak guri luzatzen)

 Heien deiak aditu eta, direa bihotzak guritzen? (Bis)

 

 Mixionest hetarik, batekilan, solas egin dutanian

 senditu dut nintzala, saindu baten ondoan

 Erraiten zautan, bakarrik zela hango beltzen artean)

 Laguntzen ari, miseraulien, behar ordu orotan (Bis)

 

 Apez, serora, mediku ala beste holako frango

 Hek badaukate, kuraia segur, guk baino gehiago

 Kanpoz pobre, izanagatik barnez dira aberatsago)

 Miseraulien, laguntzen ariz, baitira urosago (Bis)

 

 ***

 

 Pertsu berri batzu

 

 Pertsu berri batzu nahi ditut egin, amodioaren gainean

 Penetan den mutil gazte bati, zonbait kontseilluño eman

 Oillandaño bat arras poillita, bazaukan saren barnean

 Bere sareak oillanda gabe, atzeman dituenian

 Harritua dago hegalik gabe, (joan ote den airean) (Bis)

 

 Oillanda maitea juan bazauzu ere, ez zazula gal kuraia

 Izanen da besterik zuretzat, hura baino fidelagua

 Utzi burutik zuretzat fidel, egon ez den amorosa

 Denborarekin itzaliko da, zure bihotzeko mina

 Eta updarrian izanen zauzu, (pena hori irri ingarria) (Bis)

 

 Hogoi urtez petik den amodioa, da ardura lasto suia

 Oillanda gaztea aisasko biltzen du, oillar zahar ederrak

 Solas ederrak oto eder bat, moltsa diruz hanpatua

 Oillar gaztea, zure saretan, zen oillanda maitea

 Ez estona balinbadare, (zure saretarik atera) (Bis)

 

 ***

 

 39-eko gerlarieri

 

 Hogoita hemeretziko, gerlari ohiak

 Anitzak lur huntarik dira itzaliak

 Gerla dela kasuan, anitz sofritiak

 Asko baitziren handik eri itzuliak

 

 Karitatea ez zen, ja, Hitlerren obra

 Hunen orde baitzuen, bihotzean herra

 Bere gazteria ezarriz, joiteko makila

 Munduari eman zuen, egiazko sugarra

 

 Jainkoak daki bakarrik zer izigarriak

 Izan diren munduan, orduko desmasiak

 Deporte ala beste, zer martirioak

 Gizon bakar baizuek eman desterruak

 

 Jesus ona guretzat, kurutzean hila

 Gure amodioz duzu, ixuri odola

 Gure gatik sofritza, zuk badakizula

 Ikusiz gu zer giren, daukazia axola?

 Ez zaitela gaixua, zu otoi desola

 

 ***

 

 Gazte maiteak

 

 (Airea: Bazterretik bazterrerat...)

 

 Ez da deus ederragorik, nola plazan gazteak

 Pilota, soinu eta dantza, ari direnean guziak

 Guri ere iduritzen zauku, girela gaztetuak

 Etxean sartzen girenean, goxaturik gogoak

 

 Gazteriak edertzen du, gure herri guzia

 Gazterik ez den lekua, da egiazki trixtia

 Oraiko gaztek ere baduzte, beren ezinbestiak

 Anitzek lana eskas eta, horrek ekartzen miseriak

 

 Gure gazte denbora zen, egiazki trixtia

 Erresuma gerlan eta, dena etsaiak hartua

 Gure gizon gazte anitzak preso inguratuak

 Etsaien lurrean lanean, iduri esklabuak

 

 Alemanak gure lurretan zabiltzan dena larderia

 Otso zakurrak laguntzat, mitrailletak soin gainean

 Hek ikus orduko jartzen nintzan, beldurrez ikaran

 Ikusi baino nahiago nuen, ifernuko debrua

 

 Gure lagunetan baziren, hetaz amoratuak

 Ahanzten zuten nun gintuen, gure gazte lagunak

 Anaia, auzo bai eta ere, gizon gazte anitzak

 Batzu batailletan eroriak besteak preso etsituak

 

 Horiek hola izanagatik gaztek maite libertitzea

 Bazterretik burrasuek, balerat juaitia bekatua

 Apezak ere oihuz ari, Jainkoaren hasarrea

 Dantzan artzen balinbazizte, izanen duzue ifernua

 

 Orai apezak mintzo dira, beste umiltasunean

 Sinestea emaiten dute, Jainkoaren amodioan

 Horiek aditu eta jartzen da, gogoa goxoan

 Fededunari emaiten dute, kuraia bihotzean

 

 Gerla hartako gazteak orai arras zahartuak

 Ixtantian izanen dugu, gain hartarat galdea

 Merezituko ote dugu, Jainko bat hasarrea

 Ala orai apezak dioten, krixto amodiotsua

 

 Bazterretik bazterrerat, oi munduaren zabala

 Mundua zabala bainan, ez segurki justua

 Hemen dago oraino, ere lehengo histura bera

 Aberats gaixtoaren eta, Lazaroren denborakua

 

 Bixtakoa da, aberots gaixtoa bezalakuentzat Jainko hasarrea,

 Lazaro bezalakoentzat krixto amodiotsua!

 

 ***

 

 Artzain xahar saindu bati.

 

 Haurra nintzalarik gure etxeko aldean

 Pasatzen zen artzain xahar bat, astuain aintzinian

 Alfortxak kargaturik bere soin gainean

 Hura ikus eta jarri zaitan hauxe gogoan

 

 Ai ,ai, ai, ai, ai (Bis)

 Hauxeuk trixtezia,

 aitatxi karga soin gainean, astua aintzinean (Bis)

 

 Ai, ai, ai, ai, ai (Bis)

 Hauxeuk trixtezia,

 jendiak xahartu eta nola galtzen duen burua! (Bis)

 

 Arrosariak eskuan, ezpainak otoitzean

 Aitatxi gelditu zen, ni ikusi ninduenian

 Erran nion orduan, "karga soin gainean

 Ezarrazu aitatxi karga, astoaren kakolan!"

 

 Eman zautan errepostua, Oi haur gaixoa!

 Ene astoa da jadanik, aski kargatua

 Hau ezarriz ganerat, ene asto gaixoa

 Bide luze huntan, izanen da sober'akitua

 

 Bisaia irri xurian, ni besarkatu eta

 Segitu zen aitatxi, bere borturako bidean

 Hura itzali zenean, pena bihotzean

 Jarri nintzan, eta hauxe jin zaitan ene gogoan

 

 Ai, ai, ai, ai, ai (Bis)

 Aitatxiren bihotza,

 astuaren penaz, hauxe bihotz aberatsa! (Bis)

 Ai, ai, ai, ai, ai (Bis)

 Aitatxiren fedea, denak holakuak bagina,

 mundia ez laike hoin latza (Bis)

 

 Aitatxiren bihotzetik bai eta fedetik

 Mundia kotsa ahal baladi, ez laike halakorik

 Ez laike ordian herrarik ez eskatimarik

 Ez gerlarik, ez eta ere, bonba atomikarik

 

 Egun batez jakin ginuen, aitatxiren heriotzia

 Eta jarri ginen pentsaketa, familia guzia

 Erran ginuen elgarri, hura zen saindua

 Eta betbetan, jin zaitan, hauxe ene gogorat (Bis)

 

 Ai, ai, ai, ai, ai (Bis)

 Aitatxiren bihotza,

 zerutik adi ahal bagineza haren otoitza (Bis)

 Ai, ai, ai, ai, ai (Bis)

 Aitatxiren fedea, Jainkoaren onduan,

 hura guretzat oi zer abokata! (Bis)

 

 ***

 

 Goseak dauden haurrak

 

 Ongi ikasiak dira, goseak dauden haurrak

 Ez dira ahoa beterik mintzatzen heiek gaixoak

 Ez dute, gaixoak botatzen, eskuetan duzten ogiak

 Ez dira ez orruaz artzen, nahiz jostagailuak

 

 Ez dute "hori ez dut maite!" sekulan heiek erraiten

 Ez dira jestuka ari, zerbait badeiete kentzen

 Ez dute kapriziorik gaixoak hek egiten

 Ez dute zakurrari, xingar gizena emaiten

 

 Ez dira lasterka ibiltzen, ez baitute indarrik

 Bihotza trixte dute eta, ardura daude etzanik

 Jatekoa nundik jinen den, beti beha egonki

 Artetan nigar eginez, ez delarik deus ageri

 

 Ez dira oihuka hasiko, bainan nigarrez ixilik

 Ez dira ere hasarretzen, baitakite sofritzen

 Hain dira ttipiak gaixoak ez baitira ikusten

 Badakite amaganik ez dutela deus izanen

 

 Begiak handi dituzte, estomakak hantuak

 Dolore izigarriez, gorputz guzia hanuak

 Holako pobreziak dira, egiaz desolagarriak

 Ez dute gehiago indarrik orruaz artzeko, gaixoak

 

 Hor daude mogitu gabe, bethi pentsaketatuak

 Bat egiten balute bezala, kurutzatuz besoak

 Haur gaixo horiek ez dute, egiten arrabotsik

 Ixil ixila hiltzen dira, batzu besteen ondotik

 

 Munduan pasaian girela, orok dakigun gauza da

 Aberats ala pobre, denek juan behar dugula

 Haur gaixo hok ote dira, aingeruain konpañian?

 Merezituko ote dugu, izaitia horien ondoan?

 

 Pertsu hok egin ditut leku pobre egiazko pobre batetarik jin

 misionest batek esplikaturik, hango miseria zenbat den

 izigarria, partikulazki haurrena, zeren ehunetarik lauetan hogoi

 hiltzen baitira bost urtez petik eriz, gosez eta miserian.

 

 ***

 

 Eskualdun gazte maiteri

 

 Errepika

 Oi, eskualdun gazte maiteak, ikasazue eskuara

 Oi, eskualdun gazte maiteak begira zazue eskuara

 

 Gure arbasoek loratu, duten hizkuntz ederrena

 Eskualdunen artean ere, dago maitagarriena

 

 Zuek noizbait uzten baduzue, zuen herriari adios errozue

 Eskual Herria, eskuara gabe, nola bizi ote daite?

 

 Segi beti zuen pilota eta dantza xahar ederrak

 Herriko poeak libertimendu, bai eta besta berriak

 

 Eskual Herriak badauka beti, bere ixtorio xaharrena

 Henbeste pertsulariena, bai eta ere poetena

 

 Oi, eskualdun gazte maiteak ikasazue eskuara

 Oi eskualdun gazte maiteak begira zazue eskuara

 

 Gero ere izan direla, pertsulari, kantari eta poetak

 

 ***

 

 Biarritzeko itsasorat

 

 (Airea: Ana Mari Minaberrik Californiatik )

 

 Errepika

 Itsasoaren ederra, iduzkiaren indarra

 zeru handiaren bluia, jainkoaren kreazionia

 

 Biarritzeko itsasorat, juaiten naiz udan ardura

 Han pasatzen denbora, segur ene gustura

 Jende oste handi bat, ikusten dut deskantsatzen

 Batzu ari mañatzen, besteak iguzkian berotzen

 

 Jende andana handi bat ikusten ditut elgar uzten

 Anitzek nigarretan, elgar dute besarkatzen

 Amerikarat untziak, ikusten ditut itzaltzen

 Nere hango aurridez, orroituz dut nigar iten

 

 Beste untzi andana bat, ikusten ditut etortzen

 Itsas xoriak ere ari heien agurtzen

 Jende oste handi bat, plazerretan dut ikusten

 Alegrantzia handian, elgar dute besarkatzen

 

 Horiek oro ikusirik atsaldea pasaturik

 Iguzkia ikusten nuen, itzaltzen bai gorririk

 Hasi naiz pentsaketa, mundua zoin den ederra

 Jainkoa baizik nor da holako dekoraterra?

 

 ***

 

 Egun nahi nuzke

 

 Egun nahi nuzke, zonbait pertsu egin

 Gizon konlari horier, attakatzerat jin

 horiek mintzo dira, omor onarekin

 Izpirituak erne eta mihiak arin

 

 Badakit bai partida, nekia dudala

 Ordaika has balizte, zer xehakaldia

 Hobe du ba bakotxak leizor karian sartzea

 Ezinez eta gizon, horien atakatzea

 

 Leizorrak aipatzean, ez dut erran nahi

 Gizon horiek direla, gaixtakerian ari

 Bainan horiek dira, erne eta abil

 Horien artean jarriz, ninteke biribil

 

 Nahio ditut urrunik segur atakatu

 Ezinez hola mintzatuz, hetarat hurbildu

 Bestenez behar nuke, segurki humildu

 Debrua lezakete, horiek izitu

 

 Ez da konlari hoitan, sabant handi hoitarik

 Ez dute horiek pentsatu, bombe-atomikarik

 Bainan badaukate bai, gauza hobiogorik

 Jenden jostarazteko, ez da halakorik

 

 Zuen beharra badugu, konlari emeak

 Zuer beha gaudela, zer irri goxuak

 Zuer esker jendea, alegeratzen da

 Mundian trixte egoiteko, da aski denbora

 

 ***

 

 Bakea

 

 Bakea etxean, bakea auzoan

 Bakea herrian, bakea munduan

 Zer goxoa laiteken, lurrean orduan

 Mundua baladi, kanbia bat batean

 "Bakea orotan"

 

 Mundu hau ederra, bainan ez justua

 Aberatsaren egarria, sekulan ezin kendia

 Pobrearentzat miseria, eta sofrikaria

 Ardura alditzia, eta presondegia

 "Jasaitia nekia"

 

 Buruzagi gristuak, gerla pentsatzaileak

 Heien manuz gazteak biziaren galtzaileak

 Lehengo gerletan, atito hetarik ez trantxetan

 Bainan beren jauregitan, soldadoak martiriotan

 "Atitoen manuetan"

 

 Erresuma aberatsak gerlako tresna saltzaileak

 Bizitzekoaren orde, hiltzekoen igortzaileak

 Erresuma pobreak gerla pean itoak

 Eta iheslariak martier sofritzaileak

 "Zer miseriak"

 

 Diruaren lege latza, otsoaren bihotza

 Aberatsak jeloskuaz, ari elgar hilka

 Droga eta mafia, gauza xoragarriak

 Oro utzirik juan behar, zilo beltz hartarat

 "Lur bihurtzerat"

 

 ***

 

 Munduko bizia

 

 Mundurat sortzen gira, nigar eta intziri

 Gero hasten gira, nigar eta irri

 Geroxago berriz, dena kokinkeri

 Eta eskolan lotzen, zerbait ikasteari

 

 Haurtto girelarik izan nahi handia

 uste izanez hala, hobeki izaitea

 Handitu girenian, pentsaketatuak

 Araiz izanen dela, bizia gero hobea

 

 Gero hasten gira, lagun baten maitatzen

 Experantxa izanez, uros dela bizitzen

 Lana balinbadugu, kuraia emaiten

 Esperantxa izanez, gero bat ona izaiten

 

 Ezkondu girenean, nahi familia

 Uste izanez hala, hobeki izaitea

 Haurrak jin direnean, dena intziria

 Hobeki izanen gira, direnean handituak

 

 Haurrak handitu eta, horra dena griña

 Zer ofizio eman, dena pentsaketa

 Ez beti gobernatzen, guk nahi bezala

 Haurrak hazi eta, penak hasi dira

 

 Horiek pasatu eta, hortxet gaude beha

 zahar arrandaren, gaudela begira

 Orduan biziko gira, gure gusturat

 Zer mila debru ala, noizbait ordu da

 

 Arrandaren altxatzen hasi orduko

 Hantxetik "atx" eta, hortxet "min diat to"

 Gazte bagina, hobe lukek oraino

 zahartziak ez dik deus onik gehiago

 

 Munduko bizia, holaxet da pasatzen

 Gero bat hobea, dugu idurikatzen

 Bainan gure amentsak zarrerat itzultzen

 Lur huntan ardura, tronpaturik ibiltzen

 

 Pertsu hok egin ditut familiako burraso gisan,

 hala ez denak, egin ditzala bere gisan.

 

 ***

 

 Primadera

 

 Primadera sasoin ederra, lore ta berduretan

 Otteak ta xoriak kantuz, pentze ta alorretan

 Kukua ere kukuka, oihan berde bazterretan

 Munduak iduri du arrapizten dela ordu hetan (Bis)

 

 Primaderari konpara daike, gazten amodio ederra

 Atxikitzen badu bere baitan, betiko indarra

 Amodioa da ederra, delarikan suharra

 Bizia irauten ahal badu, hori gauza beharra (Bis)

 

 Haurra sortu berri denian, aita amak plazerrian

 Haur ttipia lehen aldikotz, besoen artean

 Haur sortu berri horren geroa, aita amen eskuetan

 Haur ttipi batek pizten baitu argia familian (Bis)

 

 Berexten direlarik familian diren aita amak

 Haurentzat ezartzen dituzte malurostasunak

 Berexten direlarik familian diren aita amak

 Ikusten ote duzte bai haurren bihotzeko penak (Bis)

 

 Bat bestia bezain maite dauzkaten, aita eta amak

 Elgar ezin ikusiz direla, bi alde urrunduak

 Bat bestia bezain maite dauzkaten, beren burrasoak

 Amodioaren orde herraz, direla jabetuak (Bis)

 

 Batian dira aitarekin, bestian amarekin

 Haur gaixoak dabiltza holaxet, zer egin ez jakin

 Batian dira aitarekin, bestian amarekin

 Ondarrian nola ez jar ote, bihotz gogorrekin? (Bis)

 

 Gure aita eta amak zuten, aspaldi elgar utzi

 Jainkoak baitzuen gure aita bereganat berexi

 Geroztik ama gaixoa beti alargun egonki

 Haurren haurren haurrak ikusiz, da oraino bizi (Bis)

 

 Esperantxan gira beti bizi, araiz beste munduan?

 Elgar atzemanen dugula, maite guziek orduan

 Merezituko ote dugu leku parabisuan?

 Jesusek harturik berekin, bere amodioan (Bis)

 

 ***

 

 Udako egun garbi

 

 (Eihalarre Gohienetx Marti Larramendyren azken pertsuak Pertsu

 hotan berak erraiten du nolakatzen ari den haren bizia)

 

 Udako egun garbi batean ikus'zagun eguzkia

 Hari konpara ahal daiteke gure munduko bizia

 Goizean flako, zortzietako lurra berotzen hasia

 Hameketarik biak arte du bero azkarren kolpia

 Handikan goiti flakatuz doa, aratseko itzalia

 

 Eni ere orai abiatu zait iguzkiaren itzaldura

 Ez arras ilhun zerratu bainan arrastiritako hura

 Han edo hemen badut ardura nunbait zerbait arrangura

 Urrats gutti dut lehen bezala egiten ene gustura

 Kontsolatzen naiz iten duela goizik sortzeak mundura

 

 Goizik sortzeko nuen ordena erran behaut gauza dena

 Laugarren herrunkari ere ja kendua diot laurdena

 Eta ez beiratua izana, hainitz jendek dakitena

 Aspaldian nork ez du entzuna Larramendyren izena

 Zonbait kobla're badut emanik lagundu nahiz zuzena

 

 Zuzenaren laguntzeko nik ukan dut borondate

 Jaun ertor batek hau erran zautan duela berrogoi urthe

 Larramendy, zuk libertimendu karrus ala santibate

 Guzietarat joan behar duzu galdegiten bazaituzte 

 Galdegin eta errefusatuz hoben gehiago zinduke

 

 Eman neraien errepostua serios behatuz begira

 "Jauna, zuganik atheratzeko solas hori zerbait bada

 Betidanikan aphezeria hor gibelatzen ari da

 Zuk aldiz eni kontseilatzea eskandela den tokira

 Esplika zite, Jauna, hobeki, finian mintzo bazira"

 

 "Zinez mintzo naiz, sinhets nezazu, gogoetak ontsa inik

 Zu ez joan eta ez dira egoin bilhatu gabe ordainik

 Eta menturaz zer jaliko da ordain jinen dena ganik?

 Aldiz plazetan haur ainitz bada guzier beba dagonik

 Eta zu juanez nehork ez dute entzunen behar ez denik"

 

 Hitz horiek eni sartu zaizkidan barna gogo bihotzetan

 Geroztik luzaz erabili naiz galdegin nauten plazetan

 Ahalaz xuxen mintzatuz bethi jalgi dutan solasetan

 Zorigaitzez balinbazen norbait behar etzen urhatsetan

 Hek xuxentzeko nik zonbait zirto eman izan tut artetan

 

 Zirtoak eman izan tut bainan makurrak nahiz xuxendu

 Iduri baitzaut faunak hortako eman dautala talendu

 Halere ene erranen gatik norbaitek herrarik balu

 Bihotzetikan galdatzen deiet guzieri barkamendu

 Denekin bake nahi bainuke hil eta zerurat heldu

 

 Jainkoak eman izan daut eni anitz egun alegera

 Askotan ni denen jostarazten, oro irriz eni beha

 Orai adinak eta ez untsak bainamate gain behera

 Hedatzen delarikan berria juan naizela bestaldera

 Jostaraz sari in dezatela enetzat othoitz bedera

 

 Utzi behartzen zautalarikan mundu huntako bizia

 San Joseperi galdatzen diot hiltze hun baten grazia

 Othoi dagola eme ene zain aingeru begiralia

 Ararteko galdatzen dut ere oi, Andre dena Maria

 Ni Jaunak jujatzean othoi har dezan ene aldia!

 

 (1935-ean, 65 urtetan Jainkoak bereganatua)

 


inprimatu