inprimatu
To axion esti / Benedikatua izan bedi
Izenburua:
To axion esti / Benedikatua izan bedi
Sinadura:
Odiseas Elytis
Urkizaren iruzkina:
(Eusk.: Itxaro Borda)
Egilea(k):
Borda, Itxaro
Elytis, Odiseas

Argitalpena:
Maiatz.
Urtea:
1987
Argitalpenaren urtea:
Alea:
14.zk.
Orrialdea:
33-35

To axion esti / Benedikatua izan bedi

 

Odiseas Elytis

 

 Baina ez naiz joanen

 haize arinik entzutera ez eta mu-

 karik ardiesteko libre den bidean

 murgildurik baizik,

 (etengabe, sable patar gorria igotzen nuen

 Historioaren urratsak aztalpean ezabatuz)

 nere mihiseetan luzaz borrokatuz baizik

 Bilatzen nuena

 zen berdinki inozentea, aihena bezain ika-

 ratsua,

 eta sakona eta zimurrik gabeko zeruaren

 bestaldearen gisa

 zenbait arima klixka buztinezko ganga batean

 

 Orduan erran zuen eta

 itsasoa

 kantu ugari-

 

 Orduan erran zuen eta

 itsasoa

 kantu ugari-

 na

 izan zen

 eta ikusi nuen eta urdindu nin-

 tzen

 eta barnean, nere itxurako, nere eiteko mundu tti-

 kiak erein zituen.

 

 Zaldi harrituak ile gogorrekin

 kalmea lotan dagon anforak

 delfin makurren bizkarrak

 eta los, eta Sikinos, eta Seriphos, eta Milos

 "hitz bakoitzetik jalgi ainara batek

 udaren minean, ekar diezazula udaberria" zion

 eta olibeira asko

 argia beren besoez bahetuko dutena,

 ezin hunkia, zure loan elur egin dezan

 eta ttirrita asko

 ez dezagun entzun

 esku ukaiko pulsoa entzuten ez den eran

 baina ordea, arras ur gutti,

 jainkotiar dagizun, eta ikus ezazun

 erran nahi duen sentsua

 eta arbola bere itxuralat zatikatua

 berdinki eskasez

 zure lagun bihur dadin

 bere izenaren prezio samurra ezagut de-

 zazun

 buztin hautsaren meharra zure oinpean

 erroak non bana ukan ez dezazun

 ondorioz gero sakonago lurpera zaitezen

 eta hor goian, zerua soa galtzeraino

 zeronek infinitoaren muga irakur ezazun.

 

 Orobat

 Unibertsoa, Ttikia, Sondaezina.

 Hizkuntza bezala greziar mintzaera eman

 didate

 etxe bezala, Homeroren leihorretan aterbe pobre

 bat

 Nere kezka bakarra Homeroren leihor-

 retan eraiki

 hizkuntza hori

 Han daude, haizepean ikaratzen diren

 hagak eta sardeak

 azurean zehar beren orlegitasuna altxatuz

 horrenbeste non nere erraietan pizten

 ikusi ditudan

 espongeak eta medusak

 itsasnesken lehen himnoekin batera

 urre arrosezko txirlak beren lehen sukar beltzekin.

 Nere kezka bakarra, bere lehen sukar

 beltzekilako

 hizkuntza nori.

 Han dira, jainko beltzaranak

 koinatzeak, grenadatzeak, koinak eta jen-

 de batuak

 pegar erraldoietara oligo uhargia ixurtzen dutenak

 eta hats jainkotiarrak, arroiletarik igotzen

 direnak,

 lentiska eta mimena usainduz gozoki,

 gingenbrea eta otea

 txori ttikien pipiamenduekin,

 aurren-aurreneko gloriekilako

 hizkuntza hori.

 Han dira erramuak eta palmondoak

 laudorio eta intsentsukadak

 gure borrokak eta gure fusil zahar luze-

 egiak benedikatuak.

 Lurrean, aihen mantalin baten eran estalirik,

 axuri errekiak, arroltze gogor kolpeak

 "Kristo berpiztu da"

 Helenoen lehen salboekin.

 Himnoaren lehen perpausekin amodiozko mizti-

 zismoak

 Nere kezka bakarra, hizkuntza hori,

 himnoaren

 lehen perpausekin.

 

 Laudatua bedi lurra, sufrearen antzeko

 ortzantz usaina altxatzen den lekuetan

 hilak loratzen diren mendien

 matriza: biharamonen lorea

 

 instintoaren legea, sekula dudatzen ez

 duena

 bizitzaren solista trebea den pulsoa

 odol ttantta lehorra, eguzkiaren parekoa

 neguen gainean balantzan dagoen huntzostoa

 

 Laudatua bedi eskarabe atejoile ongi

 ikasia

 eguzki hormatuaren haragian hortz lotsagabea

 sexoaren aldaketa sumatzen duen apirila

 justu loratzen den iturriaren muskila

 

 tematsuki bazterrera makurtua den kar-

 riota

 geroari begira haizatzen duen ulu urrea

 ur azalean palpitatzen duen sorta ezin

 aurkitu hori

 zeinen graziaz gardeniak bizirik dirauen

 

 Nere erroak mendien minean

 eta mendi horek, herriek beren sorbladetan jasai-

 ten dituzte,

 eta memoria beren kaskoetan erretzen da

 sasi sutiar baten gisara.

 Nere herriaren memoria deitzen zaituzte

 Pinde eta deitzen zaituzte Athos.

 Garaia, nahasmen handi batek hartu du

 eta zangotik egunak urkatzen hasi da

 hersturetan direnen hezurrak zarata motzaz ixuriz.

 Zeinek, noiz, nola igo ote dituzte leizeak?

 Zeinek, noren, zenbat harmadek?

 Zerua arpegiz aldatzen da, eta hona etsai-

 ak urrunean

 desagertzen zaizkidala.

 Nere populuaren memoria deitzen zaituzte Pinde

 eta deitzen zaituzte Athos.

 Gizakia aztaletik ezagutzen duen bakarra

 zara

 Harria bidez mintza zaitzakeen bakarra zara.

 Zuk dituzu sainduen bisaiak zorrozten

 eta zuk dituzu geroko berpizkundearen koloreak

 mendeen uhainetara karreatzen.

 Nere izpiritua doidoia hunkitzen duzun bezain

 laster

 udaberriko haurrak sufritzen du

 Nere eskua gaztigatzen duzun bezain

 laster

 argitzen du gau zurian!

 Sua trebeskatzen duzu beti disdira lortzeko

 beti beti disdira zeiharkatzen duzu

 ospearen mendi elurdunen punta lortzearren.

 Baina zer dira mendiak? Zer dago men-

 dien bihotzean?

 Nere erroak mendien bihotzean

 eta mendi horiek, herriek beren sorbal-

 detan jasaiten dituzte

 eta memoria beren kaskoetan erretzen da

 sasi sutiar baten gisara.

 

 nostalgiaren pentsionero diren lore go-

 xoak

 xendran barna, eurien ondorengo diren lore ahulak

 lau pattaka ikaratzen duten ttikiak

 handiak eguzkiei nahsiak edo ametsez kulunkatuak

 

 pudikoak beren amodiozko erraztasun

 gorriekin

 axolagabeak pentzeen erdian galopean dabiltzanak

 zeru garbiaren ekaiez modatuak

 pentsalariak eta kimeraz brodatuak.

 

 


inprimatu