Nafarroa
Lexo
O Nafarroa zugana nator kontu kantari bertsotan;
ea argia aunditzen dudan zenbaiten begi lausotan.
Nafartasuna goraipatuaz dabiltz hitz legun gozoten;
nolabait era sartu naiez zu berek nai duten lazotan.
Nafarru ez da Euskal Herria Nafarru Nafarrua da;
aho betean ori esanaz batzuk lasai debiltz ara!.
Horrelakoek tontoak dire edo bestela gu gara;
komeniko da iritzi batzuk ateratzea plazara.
Zure zelei ta basoak izan dira euskaran testigu;
antzinakoen mintzoa dela nork aitortuko eztigu.
Hizkuntza zaharrak gero izan du Nafarrun ainbat kastigu;
Nafartasunen babes zaleek artu baizuten katigu.
Ainbat burruka egin duzu ta etsaiak bazaitu auldu;
itxaropena bear zenduke berriro zugan ugaldu;
Etorkizuna zeurea duzu bide berriari heldu;
zori onean nortasun dena inoiz ez baituzu galdu.
Besteak beste zu zera herri zapalduen imajina;
burua jaso nai zenduke ta gertatzen zaizu ezina.
Erreinu zaharran jabetasuna kendu zizuten, zer mina!;
okerragoa hizkuntza berriz ia utzi desegina.
Zenbat herrixka zure altzoan euskara galdu dutenak;
"somos Navarros" diote orain lehen euskaldunak zirenak.
Gora Nafarru konforme nago baina baturik ahalmenak;
jokatu zazu kontura bitez Euskadi zarela denak.
Zu Nafartutzen saia direnak ez zaituzte ez zu maite;
bertsolarian esaldi hontan ziur ziur egon zaite.
Bestela zuri eta euskarai nola egin ainbat kalte;
zentralismoan bidez erderaz mintzatu arazi arte.
Ilunabarri deitzen diozu zentzu handiz "arratas behera";
"leher ari du" euri jasari; zer mardula esaera!.
"Arrats beheran" ondorioaz dator egun sentiera;
"leher aritzeak" berekin herriz eguzkien erteera.
Aspaldi hontan "leher ari du" dago giro euritsua:
baina nozbaite atertuko du kenduz odeian pixua.
Arnas berriaz abertzaletu biur lehen bezain ahaltsua;
"arrats behera" badoa dator eguzki dizdiratsua.
Zuk dintasunez eraman duzu ezarri dizuten zama;
oraindi ez du inortxok era zu menderatutzen asma;
Zure aurrean auspeztutzera honek umilki narama,
Nafarrua zu nola bai zaren Euskal Herriaren AMA
Poeta baten oroitzeak gaur dakar bertsozko agurra;
horra Nafarruz iritzi batzuk bertsolarian apurra.
Nefarru ez da Euskadin puxka zeinen esaldi makurra;
Parisa edo Madrila ote? XALBADOR JAIO ZEN LURRA.