Munduaren asiera eta Aita eternuen ejenpluak

Sarasola, Juan Jose

 1

 Jakintsu batek obligatu nau

 istoriya bat letzera

 errespetuan saya nedilla

 bertso berriyak jartzera:

 kristau fielak uni gaitezen

 katolikuen antzera

 egiyak klaro deklaratuaz

 eskandaluak galtzera,

 ori egiñ nai duenik bada

 ez nua engañatzera.

 2

 Begi argiyak ikusten dira

 klaro danian gabetan

 guri begira arriturikan

 oraingo zenbait legetan:

 negarrez gaude destierroko

 ballera triste onetan

 Aita Eternuak zer egiñ zuen

 asteko sei egunetan,

 ejenplu ori adierazi

 nai nuke euskaldunetan.

 3

 Obra bearra mundu zabal au

 fundatzen asi zanian

 bakardadia beste lagunik

 etzuen aldamenian

 Espirituen bertute aundia

 enpeñatu zan lanian,

 Zerua, lurra, uda, sua ta

 argiya modu onian,

 bost gauza oyek egin zituen

 lendabiziko egunian.

 4

 Bigarrenian egiñ zubena

 lenengo firmamentua,

 goiko estali urdiñ ori da

 bistako formamentua;

 gañeko urak bekuetatik

 beresitzeko kontua

 gala aundiyan eragiñ ziyen

 beren apartamentua,

 kabo gabia izan bear du

 jaunaren fundamentua.

 5

 Irugarrengo esperientziya

 erakusten digu gertu

 beste lagunik izan baño len

 nola lezakian artu:

 goguan zeukan, pentsamentutik

 sekulan etzan okertu

 urak itsaso balera bildu

 andik legorrak agertu,

 ta gero lurra, belar ta suaitz

 mote guzitik edertu.

 6

 Eguzkiya eta illargiya,

 izarrak argiz betiak

 ibillera eta señale danak

 dauzkite korrientiak;

 oyetatikan zuzendu ziran

 azañak balientiak

 egunak, gabak, estik, illak

 eta gañera urtiak,

 obra beretik jarri zituen

 guziyon ayudantiak.

 7

 Lau egunetik bosgarrenera

 iritxikan plazua,

 arrai ta guzi ta konpletatu ta

 gelditu zan itsasua:

 aideko eta danari eman

 talentu baliyosua

 jenero dana añaditzeko

 abillidade osua,

 segida onian konserbatu zan

 bizikari diyosua.

 8

 Abere eta lur gañekuai

 añaditzeko laguna

 eskubidia biali ziyen

 izanik biyotz biguña;

 amoriyozko obra zuzena

 beste ez dezakugena

 gero gizona formatu zuen

 au zan seigarren eguna,

 fede garbiya izan ezkero

 sinistu biar deguna.

 9

 Lendabiziko konzebitua

 zeru ta lurrera burutza

 gañerakuak egiñ ta oraduan

 gizonaren onrarutza

 lur piskarekin bere antzera

 moldaturikan gorputza,

 anima berriz asnas batekiñ

 andik espiritu utsa,

 guziya berak dezakianak

 zertarako du laguntza.

 10

 Orretarako agindu ziyon

 Aita justuak lurrari

 komeni zayon arreglu on bat

 jartzeko mundutarrari;

 jayotzen danak begiratzeko

 eriyotzaren zorrari

 trabatu gabe eskapatuaz

 bide gaistoko larrari,

 guziyok eutsi biar diyogu

 lengo dotriña zarrari.

 11

 Gure mundu au nondik asi zan

 orra nik klaro itz egiñ

 kondai zarrian dagoan gauza

 apenas dedan uts egiñ;

 aditu degu nola ziguten

 kulpitutikan ots egiñ

 sei egunian nekatu zana

 zazpigarrena itxogiñ,

 au jarri zuben ordena txarrik

 guretzat izan etzegiñ.

 12

 Orra zer lanak eragiñ dizkan

 gureganako zalantzak

 betiko ditxa segura ta

 bear zirala bonantzak;

 bere ondora eramateko

 egiñ zituen librantzak

 biyotzeraño zulaturikan

 amoriyozko arantzak,

 lege justuak onduan ziran

 geroztik dira mudantzak.

 13

 Lenengo ezkontza formatu zan

 Adan senarra aurrena

 biyak guraso egiñ zietezen

 emazte Eba urrena;

 oyek kunplitu etzutelako

 Jaungoikoaren ordena

 pekatuaren arraiz gaistua,

 inguratu zan gurena,

 ikusten degu kondenatzeko

 peligro aundiyan gaudena.

 14

 Paradisuan ondo zeudenak

 mantxa gabeko bizitzan

 estadu artan aguantatzia

 norbaitei luze zeritzan;

 serpientien figurako bat

 engañiyuan asi zan

 guraso oyen leyaltasuna

 ez zuben sufritu izan,

 ondorenguen eskarmentuba

 nonbain ala komeni zan.

 15

 Mundutar danak kupi gaitezen

 geren arreba ta anaie,

 guraso zarrez edo gazteaz,

 ezkonduak edo ezkongaiz;

 guziyak egin bear deguna,

 ni ere ill bearra naiz,

 iñork ez dakit zer posturetan,

 ze ordutan, non edo noiz,

 bide gaistuan eroritzeko

 tentaziyuak dira maiz.

 16

 Ai, pixti bati ikusten zayo

 bere umia ortzetan

 esperientziyak erakutsíyaz

 lurreko bide latzetan;

 negu tristian uda berriya

 datorren esperantzetan

 alibiyua galdu ezkero

 bilus gorriyan otzetan,

 gure animak alaxen daude

 aurrekuaren lotsetan.

 17

 Diabrubaren leisera gabe

 alkar biagu anpara

 relijiyuba maite duenik

 eziñ lijuake ara;

 Aingeru edo giyatzalle bat

 etorko zaigu bertara

 gorrotu gabe biur gaitezen

 dotriña justuetara,

 kontu garbiya entregatzeko

 Jaunaren eskuetara.

 18

 Aita Eternuen eskutik daude

 tenplia eta berua,

 gaistua dana inpernurako,

 ontzen danari zerua;

 bizi leku bat eman nai digu

 zuzena eta segurua,

 bere doaya konserbatzera

 askaturikan burua,

 premiyo ori alkantzatzeko

 egiñ dezagun modua.