Gizona
Salaberry, Etienne Joseph (so Egilea)
1
Orroit hadi, gizona,
Orroit hadi, euskalduna,
Orroit, gizon euskalduna
Gizona gizon dagoela, orotan eta denetan...
2
Orroit hadi nihun ez dela hain minbera,
Hala-nola Euskal-Herrian,
Etxe txarpila batentzat oihestua,
Izan dadin aberats ala errones,
Eta hortan arrazoin, ez baitu egiten gizonak
Diruak, bainan gogo-bihotzek,
Ez ukaiteak, bainan izaiteak...
Zapartaka aise hasia euskalduna,
Iduri odoleko zamari errotu,
Duelarik uli beltzak xixtatu...
3
Orroit, hadi, euskalduna, badakiela gizonak,
Zeruari buruz ikusten baditu, dir-dir, izarrak,
Jaungoikoak lurrari behatzearekin
Ikusten dituela dir-dir
Bere haurren bihotzetan piztu dituen pindarrak
Pindar miko, erdi lohian sartuak,
Bainan behinere ez iztil hilikiaz itoak,
Iztil hilikiaz iretsiak, ehortziak...
Orroit hadi,
Guti ahalaz, ainitz nahiaz,
Gizonak badakiela gaineko izarretik
Piztu pindarretarik dela,
Ez dezakeela ahantz itzuli behar duela
Jaunaren ondorat, gizona den
Aitaren alderat izaiteko haren eskuetan haztatua.
4
Diok, gaztea, ereman duela biziaren haizeak
Hire haur denborako sineste gozoa.
Idortu duela amaren esnearekin
Xurgatu huen sinestea, itxaropenez betea,
Diok kalitu duela neguaren hats dorpeak.
Diok Marx eta Nietzsche ditukala
Hire gizontasunaren lerrorat altxatzeko.
Kurutzearen gainean eman ote dute
Heiek beren odola?
5
Irakur-zkik Marx eta Hegel, eta Kant
Eta Platon eta Bergson eta abar...
Ez geldi bidean. Habil urrun, urrunago,
Aurkitu arte hire erro euskalduna,
Aditu arte, kantuz ari, urrunean,
Iņaki Loyolakoaren otoitza,
Frantses Xavier-enekoaren oihua,
Mixel Garikoitzekoaren mintzooa,
Hire arbasoen solasa.
6
Uste duka arrano haizala,
Eta xoxo zirela hire arbasoak?
Puttil, eman hadi belauniko,
Hire arbasoen artean
Gizona gizon Jaungoikoaren oinetan,
Gizona gizon, gizonetik egiten duelarik gizona,
Gizona ez gizon, zangopilatua ezartzen duelarik
Gizona.