Larramendi-ko A. Manuel euskara-eroslea bere jitzako bigarren eun-aldian

Iñarra, Migel Antonio

 Gure lenengo gurasoai

 Zer itzkuntz eman zitzaien

 Gauza gaitza da... eziñezkoa.

 Garbiro beintzat billatzen:

 Gaurko mintzoak, orregatika

 Noiz ezkeroztik datozen,

 Babel-oñean jaiota, ala

 Geroztik sortu diraden,

 Zalla da, baño, ikusiko da

 Denborarekin azaltzen.

 Artea ontan, Itzkera jasa

 Artan zein diran sortuak

 Diraudenetan ezagutzeko

 Bide bi daude gertoak;

 Mintzaeraren bereistasuna

 Ta osotasuna, batuak,

 ¿Gure amari, aldagozkio?

 ¡Euskaldun biotzekoak!

 Proga dakidan bearrik ez det

 Dio, Tubalen mintzoak.

 Nere gogoa, zale ta naia

 Ez dijoazte Euskera

 Zeñen zarra dan agertu eta

 Itz-len ta buru jartzera,

 Ori lenago egiñik dago

 Egonagatika bera.

 Esaten garbi, eta orretaz

 Emen ez noa astera

 Berririk ezer, ez nuke esain ta

 Esanak itz-berritzera.

 Tubal-jatorri Euskaradunak

 Luzaro gero, bizitu

 Ziran bakarrik, eta er-mugak

 Zituzten osa zabaldu,

 ¡Zori gaiztoa! alako batez,

 Ziraden lagun-berritu,

 Eta gureak, berri-zaleak

 Eraman eta, progatu

 Nai izan zuten beste izkera

 Ta... egin zuten pekatu.

 Erri bakoitzen anima, dala,

 Bizi-mallea ta biska

 Beren itzkuntza, esana dago

 Gaur baño lenagotika.

 Tubal-semeak beraz, berenaz

 Aspertzen diranetika

 An dijoazte Euskerarekin

 Erria ill ta amilka

 Inpernuetan beren buruak

 Eziñ iñondik sarrika.

 Etsai zirika, burni eta su

 Artean Euskal-erria

 Beti murriztzen eldu zan, baño

 Jaunak etzuen aitzia.

 Iñolaz ere, oso nai ¿zeren?...

 Zalako bere maitia,

 Orregatik mendi aubetan

 Idukitu du gordia

 Irichi arte erostzailea

 Bialitzeko tartia

 Gure aitonen errugarrizko

 Antsiyaz kapi, kupirik

 Egin ta Jauna, aukeratutzen

 Kantauritarren artetik

 Asi zan gero bialitzeko

 Igerle, zalez beterik

 Ara Ausular, ara.... ordia

 ¿Zenbat diraden nik dakit

 Euskal-zaletan irakinduak

 Bata bestien ondotik?

 Urbildu ziran denborak eta

 Etor-lekuko aldeak

 Asi ziraden zabal egin ta

 Moldatzen bida-gilleak:

 Egunak ere, bete dira ba,

 Eta, Euskaldun jendeak

 Pozez choratzen daude zergatik

 Ase dizkien zaleak

 Leizaur-ek eman dioen

 Berdiñ bageko semeak.

 Zorioneko Onenzaroa

 Zure gabean argia

 Ikusi zuen gure gidari

 Danak, ta gure zoria.

 Ongi etorri, luzaro bizi,

 Manuel, chikiz-aundia,

 ¿Ekusten dezu inguraturik

 Zauzkien Euskal-erria?

 Ezin diteke gure burutik

 Zure jaiotza aztia.

 Larramendi-ko jator argia

 Ikusi eta Jainkoa,

 Orretarako eskaturika

 Bere izate osoa,

 Abiatu zan apaintzen oso

 Bere barrengo asmoa,

 Egin alzezan; eta zergatik

 ¿Badakizute? ¡izeroa!

 Euskera zaitzen agertu dediñ

 Jaungoikoaren besoa.

 Euskal eroste ona asi du

 Arrigarrizko erakin,

 Sarri Eziñak garaitua-z, ta

 Iru-mintz-tegiarekin

 Gorputza atzera osatu dio

 Anima jasoarekin

 Eraio eta zegon tokitik

 Aiten uts keriarekin:

 Beste enenbest, pentsature nork,

 Nork esan eta nork egin.

 Bere erakusmen berri-on-tarra

 Zabaltzen zenbait biali

 Erakusle ta gizon jakintsu

 Inguruetan badauzki,

 Kardaberaz ta Mendiburu ta...

 ¿Danak kontatzen ni ari?

 Euskal-berri-on zabaltzalleak

 Ere azaldu dira bi

 Bata Bizkai-ko Aita Nobia

 Bestea Azkoitia-r Pachi.

 Euskara zarra erosi da ta

 Orduan beraz, zabaldu,

 Bere bidezko mugetaraño

 Beñepeñ egin biardu:

 Erdarak bertan ito nai luke,

 Baldiñ iñondik albalu:

 Euskaldun-buru ausarditsuak

 Berriz, zanpaka azkendu,

 Baña Euskalen eramana da

 Ugari beti, edertsu.

 Berriz-pizkortze osasungarri

 Oni eranzun nai eta

 Onkeriol ta aitortzalleak

 Ugari datoz laisterka:

 Mogel-anaiak, Astarloa-gaz

 Churio, Goiereche ta

 Ubillos, juan Agirre-koa,

 Lardizabal, ta Iztueta...

 Geroz ortonzko berri taldea

 Kontagarria're ez da.

 Zabaldu bitez librutegiak

 Ikusi, eta, biotzez!

 Orain librurik esan Euskeraz

 Izkribatzen dan edo ez

 Nori zor zaio aurrerapen au?

 Lenago ikus degunez...

 Baño libruak an egoten

 Azal egiñak autstutzez,

 ¿Ikusi eta motel-isillak

 Egon gindezke Su legez?

 Larramendi-ko Manuel aundi

 Euskara-zale sutsua

 Gugan pistera etorri ziñan

 Ta, iguzu, gure maisua:

 Sua orretan kiskalgaitean

 Euskarazko erreinua

 Aritz-girizan jarri dezagun

 Anchiñan bezelakua

 Danak batera gurtu dezagun

 Lauburuko Jaungoikoa.

 Larramendi-ko Aita Manuel

 Jakiñ ta Euskara zalia

 Zala ojuka dagozka lanak;

 Guzierakoa ordia?...

 Dudarik ere ipiñ ledike

 Erregiñ zuzendaria

 Salamanka-ko maisu iraun ta

 Lagunkidan egotia

 Ala ezpazan? Eziñ zediken:

 Aundia izan zan, aundia.

 Merezi ditu beraz arrizko

 Ar-tallu eder liratiak;

 Merezi ditu zillarrezkoak,

 Urrez ta ar piñez egiñak,

 Merezi ditu, ¿zer ez merezi?

 Andoain-seme pikañak?

 Erri bakochak berea alcha

 Ezin badio, ale alegiñak

 Egin ditzala betetzen onen

 Gogo eziñak.

 Zori oneko Aita Manuel

 Gizon Erromar-goiena,

 Euskalen poza, Españia-ren

 Argigarri ta omena,

 Leizaur-eko goizalde-izar,

 Jesus-tar leial zuzena;

 Euskal-erosle eziñ-esana

 Gur bedi zure izena

 Geren echetik asi ta atz-erri

 Guzi guziak barrena.

 Andoain maite oso poztua,

 Erro-ren anai kutuna

 ¿Ekusten dezu zeñen alaia

 Dan Eguerri eguna

 Zuganaturik Euskal-semeak

 Aurten ospatzen deguna?

 .......................

 Orain baguaz, ostera echera,

 Gure artean ¡o Jauna!

 Bizi dedilla beti Euskera,

 Baieta bere Erostuna.