Erroma ta Errezil arteko godaketa
(Jarraipena)
Albista ori juan eta laister
An Erromako errian,
Senadu danak erantzun zuan
Guziz asarre aundian;
"Burruka ori irabaz dute
Txit-errez beren errian:
Guk ere ori egingo degu
Nai bada geren lurrian:
Gizonez-gizon, euskaldun oyek
Etorri nai dutenian.
Uste gabeko erantzuera
Arrokerizko orrekiņ,
Euskal-mutillak berotu ziran
Omen-nai aundiarekin;
Oyartzun'en zan Jauregi-etxe bat
Lartaun'en izenarekin;
Ango galai bat gidari berriz
Eun mendi-mutill onakiņ
Burrukatzeko pozez juan ziran
Bada danak alkarrekiņ.
Erroma ondoko Tiber zeritzan
Ibai zabalen erdian,
Zelai polita antxe zegoan
Arras leku ederrian;
Esola-esiya zeukan egiņa
Guziz arreta aundian:
Berreun gizon burrukatzeko
Itxitu orren erdian
Iges-lekurik iņora ezta
Etsayak berriz aldian.
Erromatikan irten ziraden
Burrukarako lurrera;
Kantauritarrak arrimatuaz
Ibai-aren basterrera,
Beren gabarra zulatu eta
Bota zuten ondarrera:
Erromatarrak ikusten zeuden
Mendi-mutillen sarrera;
Jauzka ta triska igaro ziran
Zelaitxoaren gaņera.
Erromatarrak albora ziran
Etorri galdetutzera,
"Ea zergatik botatzen zuten
Ontzi ura baztarrera":
Kantauritarren buruzariak
Erantzun zien ostera;
"Lenengo lana, orain goazen
Zelaian burrukatzera,
Eta ondoren zuen gabarran
An gera beste aldera."
Noiz-bait bear da, bildu ziraden
Burrukara alkarrekin:
Bi aldetako buruzariak
Eun-bana gizonekin:
Lizar-makillak orduko armak
Puntan burni zorrotzekin.
Biotzak taupa egingo zien,
Ori ikustearekin;
Erromatarrak geyenak iltzen
Lenengo zartadarekin.
Ogei eta bost gizon ziraden
Illak Kantauritarrari,
Larogei eta geiago berriz
Oyek Erromatarrari;
Euskaldun au irabazirik
Burruka ospatsu ori,
Une artantxe eldu zioten
Etsayaren ontziari,
Eta betiko berendu zuten
Transtiberiko lur-berri.
Erromatarren lendakariak
Senadu'ko itzarekin
Euskaldun aiei au esan zien
Zintzotasun guziakin:
"Alkar-arturik bizi nai degu
Orain aurrera zuekin
Seme ordeko nai badezute
Izan il arte gurekin,
Egingo degu gure alabak
Emazte emanarekin".
Euskaldun ayek adoreturik
Guztiak baten itzera
Erantzuer-au esan zioten
Jaun prestu ayei ostera:
"Jarriko gera zuen alabak
Gure emazte izatera,
Pake gozoan gerta gaitezen
Gu alkarrekin aurrera;
Ta anaitasun guziarekin
Erroman biziko gera".
Bi erri oyek pake gozoan
Ordutik ziran gelditu:
Zer gertatu zan orra nik esan
Iņork nai badu aditu.
Gipuzkoa-onak bere fueroak
Egundaņo gorde ditu:
Probinzi onek seme leyalak
Oraindaņo izan ditu;
Aurrera ere ala dezala
Beti, dan arte jarraitu.
