Lizaso-ko auzapeza eta herri bereko gazte bat
Azpillaga, Jon-Xalbador
AUZAPEZAK
Espainiako agintariak
dute hainbat urte zirtzil,
Eta Lizaso gure lurrari
jarririk hainbat maratil:
Gure legeak gorde ditzagun,
xutik egon bedi, mutil!
Gu jaio giņan lur santu ontan
guk bigak nai genduke il.
GAZTEAK
Oi auzapeza, nik pentsatzen dut,
zuk erran duzun bezala:
Ez laike behar nehoiz itzali
herritto hunen itzala.
Gure arbasok guri uzteko
in dute egin-ahala:
Nik lur hau utzi baino lenago,
lur hunek estal nezala.
AUZAPEZAK
Lendabiziko arnasa emen
Lizason artu genduan:
Ta orai, saltzeko esparantxakin,
itxu neor sinistuan:
Ta zeņek daki gure lur onek
zenbatzu balio duan:
Lur sakratu au ordaindutzeko
dirurik ez da munduan!
GAZTEAK
Nun dira herri huntan sortu-ta,
ihes joan diren gaixoak?
Zonbeit mendiak ehortzi ditu,
bertze bztzu itsasoak.
Ni gaztea naiz, zaindu nai ditut
gisa huntako kasoak:
Zerutik keinuz ana baitzaizkit
nigarretan arbasoak...
AUZAPEZAK
Ai arbasoak joan ziren eta
umezurtz gera geratu:
Ai Eskualdunak, non zabiltzate?
Beharko degu esnatu.
Eskualdun denak batasunean
eman-ta lur au pagatu,
Gure lur santua atzerritarrak
ez dezaten arrapatu!
GAZTEAK
Ardi-behiak hazten gintuen
Lizasoko malkarretan:
Eskual-kantu ederrik entzuten
han egon naiz bakarretan...
Ez dut ikusi nahi herri hau
galdurikan laparretan.
Ez, zu, Lizaso, etzaizke eror
etsaien aztaparretan!
AUZAPEZAK
Auretxek dira berri trixteak
ta dira berri zirzillak:
Non dira bainan nekazariak
eta non dira artzaņak?
Lizaso honi hainbat mesede
ta anbeste lan egiņak!
Sasiz beteak arkitzen dira
len lore zeuden jardiņak!...
GAZTEAK
Lehen gorderik egon den gaitza
jarri zauku agerian
Lizaso herria jarri baita
semetarik miserian...
Beldurtzeko den gauza etzauku
ez gertatuko, agian!
Herri ttiki bat ez othe daike
salbatu Eskual-herrian...