Koroicho bat Iparragirre Urrechuarra-ri
Artola, Ramon
Aspaldi ontan nere barrena
zitzaidan mar, mar, mar ari,
zerbait kantatzen ez niolako
kantari euskaldunari;
eta denbora joanean beren
erasorikan lanari,
gaur uztaitutzen diot koroicho
bat gure Aitor onari.
Nere lan onek eztu izango
galazko gauza ederrik,
eztu izango zillarrik eta
eztu izango urrerik;
ez eta ere disdiatzeko
diamantezko perlarik,
oen truk ditu izango beste
gauza denborak ekarrik.
Koroiarentzat billatu ditut
osto igartu gabeak,
aritz zarraren eskarapelak
eta euskara loreak;
berak bekostu ditzan kantari
euskaldun ezin obeak,
arbol santuba kantuz goititu
zuben kantaren jabeak.
Kanta dezagun kantu aundi au
guk ere doņu eztiyan,
kanta dezagun denok baturik
aritz zarraren azpiyan;
gaur makurtuba egonagatik
lurra jotzeko zoriyan,
gure dei santuz jarbailiteke
lenaztik zuben gloriyan.
Oraindik eztu oso berik jo
arbol maitatu makurrak,
oraindik fin ta sendo daukaizki
lurpeko zaņak egurrak;
oraindik osto berritutzeko
din indar badu bai lurrak,
oraindik eman litzake aritz
zarrak urrezko ezkurrak.
ĄO Jose Mari! baņan ŋnon degu
guk zuk zenduben graziya,
zure moduban banatzekoa
euskal fedeko aziya?
ŋnon zuk bezela arbol zarrari
nairik luzatu biziya,
adoratubaz jiratzekoa
kantari mundu guziya?
Eta arbola dala alde bat
ŋnon degu gure euskera?
ŋnork du maitatu izan zuk bezin
su beroz gure izkera?
zuk kantuz esan zeniguzunaz
ongi oroitzen baikera,
euskera galtzen bada lur entan
ongi izango ezkera.
Ala esan au ontzat arturik
sinisturikan osoro,
denok maitatu bear degu bai
geren izkera gozoro;
au ta onekin arbola, biyak
ezkutatzera ezkero,
lur maite onek ondore onik
ez bailezake espero.
Beragatikan biyak maiteko
dituzu zure moduban,
bai maitatu ta adoratuko
ditugu beti munduban;
etsayak iņoiz galdu ez ditzan,
bedeinkatubaz kantuban,
biziko gera beti bi gauza
on aundi oen kontuban.
ŋNon dira berriz oez gaņera
soņu polit zuk jarriyak,
euskal kantentzat sortzen ziņuzen
doņu biotz-pozgarriyak?
geroztik Franko argitaratzen
diralarikan berriyak,
guchi gelditzen dira zureak
beziņ aztuezgarriyak.
Zuk zenekizun kantatzen penak,
zuk itz jostalluk kantatzen,
zuk zere kantuz euskal-erriya
parrez jartzen ta jostatzen;-
ainbesteraņon ziran lur ontan
jolas zureak gustatzen,
errez ikasten ziralarikan
eztira iņoiz aztutzen.
Zuk zere oso maite zenduben
gitar zarchoa besoan,
arturik, nola erriyan ala
mendiyan oro basoan,
ziņan denboran jartzen kantari
euskal izkera gozoan,
entzunlariyak uzten zinduzen
guztiz kontentu osoan.
Zure kantukin alegeratzen
ziran biltoki ta errik,
alegeratzen erriochoak,
alegeratzen iturrik;
zuk kantatzean pozez ardiyak,
etzuten jaten belarrik,
zure kantari mendiyak ere
jartzen zizkaten belarrik.
Zure kantubak estimatubak
dira chit euskal-erriyan,
kantatzen dira Espaņian ta
kantatzen dira Franziyan;
Ameriketan kutuntzar daude
badakizkite Asiyan,
zure doņu ta kantak banatuk
dirare mundu guziyan.
Uda berriyan lorietara
jaisten dan gisan intz ura,
jachitzen ziran Zerutik doai
graziyak zure zentzura;
eta zuk berak banaturikan
inzensubaren modura,
ziran goititu ziņan inzensu
gisan musaren zerura.
An ziņanean gitarchoakin
igo Parnaso mendira,
Apolok deitu zizun iruri
eder angoen erdira;
eta berari esan zioten,
ara euskaldunen lira,
Iparragirre kantari mundu
danari emana jira.
Eta izen au entzun zanean
musaren bizi tokiyan,
segiran ango disdisten zuten
izkribalarik erdiyan,
arturik buru desestalikin
errespeto chit aundiyan,
para zinduzten euskaldunentzat
zegon urrezko alkiyan.
Negar dizute egiten geroz
joan ziņalako emendik,
negar gizonak, negar arbolak,
negar iturri ta mendik;
ŋbaņan zertako ordean negar
egin joan arren mundutik,
berriz lorien gisan goititzen
baldin bazatoz lurpetik?
Aurrera bizi zaitezen jaio
izandu ziņan erriyan,
zure ichura zere semeak
pistu dizute arriyan;
eta gaur onra aundiz alcharik
plazacho baten erdiyan,
betiko zutik ez ilkor zera
gelditzen euskal-erriyan.
Kopeta noble euskaldunena
urteetan ez chit zarra,
elurra beziņ zuriyak bere
illea eta bizarra;
bizkarretikan lira zinzillik
maitetzen zuben gitarra,
au da Aitor on Iparragirre
Urrechu-arren izarra.
ĄO! Jose Mari aundiya, zure
seme au gaur naiz lanean,
jardun koroi bat eginta zuri
buruban para naiean;
baņan iristen ez naiz orrunz ta
mun egiņikan oņean,
utzitzen dizut zere oinpeko
oiņ arriyaren gaņean.