Arratoiak eta katuba

Artola, Ramon

 Arratoi bi bizitzen

 ziranak chit ondo,

 etziran aserratu

 izan oi egundo.

 Etzuten uzten iñoiz

 bat besteak bakar,

 begiyetan piyntu

 ezin zuten alkar.

 Bada alakoa zan

 maitetasun piña,

 bientzat bat zan poza,

 bientzat bat miña.

 Egiñak zeuzkatela

 milla juramentu,

 etzuala bear, itz

 emanik ukatu;

 au zan: iñoiz gertatzen

 baziran esturan,

 biyak irten edo ill

 biar zutela an.

 Modu ontan zirala

 gau bat zan irichi,

 ziranak ganbaratik

 bizitzara jachi;

 eta billaturikan

 lokarri zar bat an,

 kakora ziran igo

 lokarri zar artan;

 non erasorik gogoz

 ango urdaiyari,

 ezpain bizarrak apain

 baitzituzten jarri.

 Jaisten ziran denboran

 asi, andik beera,

 katu aundi bat irten

 zitzaien bidera;

 eta bera ikustez

 ikaraturikan,

 ez gora, ta ez bera,

 gelditu ziran an.

 Orduban esan ziyen

 katubak azpitik:

 -ez izutu gazteak

 batere nigatik,

 jechi zindezketeke

 beldur gabetanik,

 zuekin adiskide

 baitet izan nai nik.-

 Bañan buruz bez zeuden

 aiek lokarriyan,

 nola gertatzen ziran

 estura larriyan;

 lokarriya goikoak

 ebakirik beetik,

 azpikoa pitipun

 erori zan goitik,

 eta artzearekin-

 bat katubak ura,

 bestea saltatu ta

 sartu zan zulora.

 .................

 Gure artean ere

 baititezke izan,

 alkar maiteak nola

 arratoien gisan;

 egiñaz biotzetik

 milla juramentu,

 esturan animatik

 ditzaten ukatu.