Baserritar baten kantua
Arrese eta Beitia, Felipe
Chistuzko orroez lurrun baketsu
Ur zelayetan aurrera, ,
Doian ontzia urrinduagaz
Urten egin dan aldera,.
Eta bertako jente guztia
Agur ta agurka lurrera,
Eta doaka benturaz inoz
¿Ez biurtzeko atzera,
Ainbeste ama negar chilioz
Emen ichiten dabela?
Eldu zakidaz gaur enegan
Neure musacho añ leuna;
Eldu zakidaz argitutera
Neure adimen illuna,
Eldu zakidaz neurtiztu daidan
Zer dau zoriontasuna,
Neurtitzez daidan gazte askerea
Gaurko zoriontasuna
Neurtitzez gura neuskielako
Buruan sartu zentzuna.
Neurtitz oneetan ikusi daien
Doatsuera lurrean;
Gozan daikela uste ez arren
Nai nok baserri echean,
Bizirik bertan Jaungoicoaren
Bildur santu ta legean,
Ichasoetan joan bagarik
Zoriontasun atzean,
Gaurko ontzian doaran legez
Gorputz ta arimen kaltean.
Gorputz arimak biak galtzera
Euskaldan zentzunik bagak,
Mutill ta neskach baserritetan
Zuzen etozan landarak;
¡Oh baña miña! amerikara
Orain,joaten diranak,
Aise biurrak geyenez oi dauz
Beruntz makurtzen dan danak,
Añ abe liraiñ emen zeruruntz
Zarden igoko ziranak!
Zarden igoko zirala diñot
Jayo zirean lurretan,
Aroch tantaien gisan indartsu
Emengo mendi tartetan,
Emenche gero bizi izateko
Urte asko ta luzeetan,
Gorputzean ta berdin ariman
Osasun onaz bietan,
Aita zar asko dakusgun, legez
Euskaldun baserrietan.
¡Oh baserriko bizitza gozo
Zauzkadana echean!
¿Nok topau zaizkez urez anditik
Ameriketa aldean?
¿Nok topau zaikez ain beste kasta
Loi ta zikiñen artean?
Iñok bere ez an; ezelan bere
Kantari onen ustean,.
Orren probea dakustalako
Garbiro neure echean.
Nere echean sagar zintzoak
Ez dau osatzen ustelik
Nastu bagarik ustelak baña
Ez dan ichiten lagunik
Au alan dala zelan ez dodan
Erakusteko bildurrik,
Amerikako kontuak orri
Irudi baten esanik,
Orro an zelan gaur ez dagoan
Arimarako gauz onik...
Mundu onetan arima goyen
Nai dodalako maitatu,
Urez aruntza iragoteak
Oi nau osoro bildurtu,
Agaitik jayo nintzan tokian
Bertan nai neuke amaitu,
Bertan naiz pobre biziagaitik
Doatsuera billatu,
O birtutea zu zaukazanak
Zoriona dan aurkitu.
Zu zaukazanak balitza bere
Egingo dirutzen jaube,
Daki doatsu ez litekela
Ekingo orregaitik bere,
Iturri danen urakaz zelan
Ez dan ichasorik bete,
Daki gizonen zuloa ez dala
Inoz ondasunez ase,
Naiz izan konde sein izan markes
Alperrik izan Errege.
Zu zaukazanak zelan añ ondo
Lurran daukan ezantua,
Banidadetzat dauka arruak
Billatzen daben gustua
Daki Jesusek esan ebala
Ganbeloaren burua,
Orratz zulotik iragotia
Dogula errezagua,
Aberats batek jaditsi baño
Betiko salbazinua
Zu zaukazanak kamaleonen
Gisan ez dan nai nekatu,
Dakielako aisez goserik
Ezin leitela amaitu
Zelan ibairik ez dan sekula
Iñoz goruntza biurtu,
Daki arima ezin leitela
Beeko gauzetan geratu.
Dalako berez odeiez gora
Bear dabena egatu.
Zu zaukazanak agaitik oi dan
Aillatzen bere ertegia.
Zu zaukazanak beti aurkitzen
Beraren Ipartokia,
Zu zaukazanak oreñak baño
Ariñago iturria,
Zerren biotza daukan ain sendo
Jaungoikoagan josia
Bera dalako Ipar ertegi
Ta atsegiñ dannn sustraia.
Zu zaukazanak dakuzanean
Chorichoren bat kantetan,
Ezdana inaz etortekoaz
Bildurrez ezer penetan,
Begiraturik bere soñeko
Luma politezkoetan,
Mirariturik Jaangoikoaren
Probidentziaz benetan,
Autortuten dan ardura obea
Daukala arek gizonetan.
Zu zaukazana nekazaritzan
Sendo eginik bearra,
Egunoroko ogiaz dago
Pozetan biziten dala,
Zu zaukazana andrea bada,
Emazte bat da leiala;
Senarra bada Jaungoikoaren
bildur santua daukana.
Semea edo alaba bada
Gurasoentzat otsana.
Zu zaukazanak umeakaz dau
Echean otoitz egiten
Iragokoak atsekaberik
Ez deutsa inoz emoten,
Etortekoak bere geyegi
Ez dau egundo estutzen
Dakialako bein bere Jaunak
Bat ez dabela ichiten,
Baldin badeutsa biotz ta fedez
Aita gurea deituten.
Zu zaukazanak ondasun askoz
Euki ez airren echea,
Orregaitiño beragaz dauka
Aukeran libertadea.
Gizon bildurrak ez deutsalako
Kentzen ari logurea,
Morrollu sendoz ez dauka zelan
Gabetan ichi atea,
Dakielako ez doakola
Lapurren diruzalea.
Zu zaukazanak azkenez nasai
Baserrian bizi dala.
Keska bagarik daroa eguna
Lo gozo eztian gaba,
Zu zaukazana zelan dan bizi
Orra neurtitzen esana,
Orra dirutza asko bagarik
Zorioneko izanda,
Zoriondunik ez dago emen
Birtutetsua ezpada.