Bidaide gogaide

Aurelia Arkotxa

 I

 (Walt Whitman-i)

 I

 oihan zabalen gainetik

 lur izartegi asteroide

 galaxiak kurutzatuz

 doan haize sinfonikoa

 kosmoseko poetaren

 ozentasun siderala

 II

 Poeta lur antzuetan barna

 mugagabezko eremuak trebesaturik

 espazioko zilo beltzetarik jalgirik

 badoaz bidaiant bakartiarra

 xapelik gabe

 Rimbaud urrundu zen gisan

 orthuts

 oinetakoak soinburutik zintzilik

 badoa orthutsik

 over the sterile sands

 and the fields beyond

 bidaiant bakartiarra

 bareheaded barefoot

 zerumugan dantzari

 wandered alone

 xorien oroitzan

 hegaldaka

 badoa

 II

 (Arthur Rimbaud-i)

 Tu as bien fait de partir, Arthur Rimbaud

 NOUS sommes quelques-uns à croire sans preuve le

 bonheur possible avec toi.

 René Char

 Arrazoin huen

 joan hintzen

 hemen uste diagu

 han galdu hintzela

 ongi badakiagu

 hire zitatzen

 errezitatzen

 kopiatzen

 plagiatzen

 eta hi

 hain haiz urrun

 hitzik behar eztuen poesian

 III

 Ahate berdeak

 Sekulako erauntsia ari zuen. Primaderako erauntsi hain atsegin horietarik.

 zeko baratzez inguratu etxe apaindu hauek Getaria edo Donibane Lohitzuneko auzo bateko etxeak iduri.

 Zonbat kilometro eginak ote nituen trenez huna heltzeko? Mila? Mila berrehun? Gehiago? Gutiago?

 Suizako mugaren iragaitean, goiz huntan, belai berde iduzkitatuetan lauhazka agertu zitzauzkitan zaldiak.

 zaldiak iduzkitan lauhazka... Aitatxi Diburxio Orozkokoak urrungo erresuma ixil hartarik igortzen zautan begi-

 keinu berez1a zen enetako.

 Ochsen ostatura heltzean ja ilunabarduak ziren gauzak. Euri xeheak gaua goizago etorrarazten zuen. Ganbara

 xuri ttipi eta apainduan, leihotik ikus zitezkeen elizako ezkila grisilunek mendekoste mezpera zela iragartzen

 zuten gelditu gabe. Eta gero, azken brontzezko oihartzun bero haiek ixildu zirelarik, soinu malenkoni-

 koagoan, abantxu gau guzian, oren guziak batbanaka eta erdi guziak entzun nituen.

 Biharamunean, euria eta iduzkia Amatxi Mari Bankakoak axeriaren besta zela erranen zautan dudarik gabe.

 Han, lanoen artetik, axeri gorri papoxuri beharri xuta dantzan ari irriz karkailaka!

 M.L.ren etxea herriaren goitian kokatua zen, zuhaitzek gerizatzen zituzten etxe partikularren artean. Baratzen

 gibeletik doan bidexka jarraikiz zen hara errexenik heltzen. Etxea, maldaren gainean zagon, errebide hertsitik

 goiti, mendixkaren hegalean pausatua.

 Ateri zen. xeila karrankatua ideki eta gero, igan behar oraino eskailera hertsi andana bat saihetseko atera

 heldu aitzin. Ch. izeneko andere gazte batek ideki zaukun. Zakur beltz haundia sartzean zagon luze-luzea

 etzana, liburuetarik eta egoitza oso hortarik sortzen zen giro baketsuaz inguratua.

 M.L. arrunt eri zen. Gutti gelditzen zitzaion bizitzeko. Emazte gazteak lagundurik hurbildu zitzaukunean,

 errapuski, adinak eta gaitzak iñartua, bainan irriño batekin ezpainetan, Erratzuko amatxi Ferminaren begi urdin

 argiak zitzauzkitan bapatean agertu.

 Goizeko iduzkian hegalen apaintzen ari, laster airatuko diren aintzirako ahate berdeak.

 IV

 Altzifresa

 Baratze baketsuan badabiltz, zozo, biligarro, papogorri eta aminapittirra jauzika. Oxtion hasi da balantzaka,

 baratzean emeki, altzifresa.

 Altzifresaren harat-hunata, galeria gorrian armiarma, eta ehuntzera doan sarea, antxetak auhenka

 Bidasoan, bihar haize erauntsi Hendaian.

 Liztor kozkorrek daldarazten jabaldura, hostopeko zoriak ziztuz ahapeka, hesi bertzaldean andrea has¡

 bere zakurrari erasiaka, ainaren hegadak hegatzetik badoaz fristan, baratzean, ustegabean, arrats berdebluia

 sartu, orai, eremu goibelekoak dira baratzeaz jabetu eta gau-ainarek dute balusezko dantza gosetua hasi.

 Bihar Hendaian goaiak haundi.