Gipuzko'ko erritxo

Albizu, Gillermo

 -1-

 Gipuzko'ko erritxo

 Zizurkill onetan,

 Pedro Mari jaio zan

 Errekalde ortan.

 Bere omen egunez

 iritxi naiz bertan;

 biotza pozez eta

 begiak malkotan,

 oinbesterik eztitut

 ikusi askotan.

 -2-

 Zizurkill adi zazu

 nere aitormena,

 au ez esateakin

 izango nun pena,

 Itz gutxirekin ezin

 nik agertu dena,

 baña bai biotzetik

 zein dedan naiena,

 bertsoak jarri zitun

 bertsolariena.

 -3-

 Gauza bat zebilkizun

 buru-biotzetan,

 beti sort-erriakin

 ziñan ametsetan.

 Urritzen baizijoan

 euskera itzetan,

 emengo baso, zelai,

 mendi ta arkaitzetan,

 zure bearra ba-zan

 bere ekaitzetan.

 -4-

 Bertsoak jarri ziñun

 gozo ta miñakin,

 biozkadak jaulkiaz

 zentzuz, mingañakin.

 Ezin ixildurikan

 zeure samiñakin;

 urez beste aldeko

 erresmiñakin,

 irrikitzen baizeunden

 etorri eziñakin.

 -5-

 Zenbat altxa zenduen

 gure izkuntza zarra,

 euskaldun danok ortan

 ba-daukagu zorra.

 Zer egin bear degun

 ba-dakigu sobra,

 zuk aurretikan bixtan

 jarri iguzu obra,

 zure izenik gero

 ezin leike borra.

 -6-

 Biotza zendukazun

 beti su eta gar,

 argatikan ainbeste

 bertso zenduen jar.

 Guri animaraño

 egin zaizkigu sar;

 miaturikan danak,

 nola berri ta zar,

 oiekin bestek ezin

 egin lezake par.

 -7-

 Daukaten mami goxo

 ta beren joskera,

 ikusita gu nola

 poztuko ez gera?

 Ondo begiratuta

 doaitsua zera,

 artutako gaietan

 ai, ori izkera!

 zuk bai egitan maite

 zendula euskera.

 -8-

 Iñor izandu bada

 maitatu duanik,

 zuk baño geiago ez,

 esango nuke nik.

 Ain urrutitaraño

 emendikan junik,

 bera aipatu gabe

 etzenduan onik,

 gabak ere zuretzat

 etzuten illunik.

 -9-

 Berdin sinisten zendun

 begik itxia-re,

 orren uste onakin

 gaur ain gutxi daude.

 Euskerarik etzala

 galduko iñola-re,

 sarritan esana zu,

 ziñetan alare,

 zerutarra dalako

 du ainbat ondare.

 -10-

 Auxen da zoritxarra

 etorri zaiguna,

 atzerritarrez bete

 Euskalerri dana.

 Ikasiko-balute

 guk mintza deguna,

 lurralde au izango

 litzake ederrena,

 euskerak orixe du

 gauzik bearrena.

 -11-

 Egilleak etzigun

 bizi lurrik neurtu,

 kanpotar danak ondo

 beaitugu artu.

 Maitasuna eskeñi,

 eta ez zigortu;

 alde egitera iñor

 ez leike beartu,

 gu bezela euskaldun

 nai duna biurtu.

 -12-

 Bertako asko daude

 mintzo au aztuta,

 aidean nola ibili

 egoak moztuta?

 Arnasa jun ezkeroz

 ez leike piztu-ta,

 iltzen utzi duanak

 ardurik eztu-ta,

 orretxengatik dago

 Ama zapuztuta.