Nere amari

Etxaluze, Jose Mª

 -I-

 Juan daneko aspaldi ontan

 ez det bertsorik idatzi;

 nik ondo dakit bertso jardiña

 lene ez det lorez jantzi.

 Ama itz orrek buruan sortu dit

 ez dakit zenbat iritzi

 ta ezin nezazke bazterreratuz

 zokoan gorde ta utzi.

 -II-

 Badaio'ko "Zumizketa'n" jaioa

 milla beatzireungo urtean,

 Tolosa'ko ballaratxo bat da

 ez dago ain apartean,

 Naparroa'kin naiz arraian egon

 Gipuzkoa'ko partean,

 sei bizitzako berdin-gabeko

 baserri zabal batean.

 -III-

 Jainkoa ta zu zaituztet goguan

 jeiki orduko goizean,

 zuk erakutsitako otoitzak

 egiten ditut noizean.

 O! zenbat une goxo paseak

 zure magal babesean!

 Zeñek goralduko zaitu bertsoz

 zure pusketak ezean!

 -IV-

 Aurtxo nintzala sarri negarrez

 zure bular bigunak bustiz,

 nere negar malkoak legortzen

 beti jartzen ziñan astiz.

 Itz bigun xamur jorioz edo

 doñu gozoko abestiz,

 Amak bakarrik berdindu leiken

 maitasun samur da eztiz.

 -V-

 Zere erraitan ni sortutzeko

 Jainkoak txit bereizia,

 Ama euskaldun bat izateko

 nik izan nuen grazia,

 Zuri zor ditut euskera otoitz

 arnasa eta bizia,

 itz baterako zuri zor dizut

 munduan naizen guzia.

 -VI-

 Nigatik zenbat sufritu zendun

 ez det errez ulertuko,

 argatik zentzuna sano ba'det

 etzaitut iñoiz baztertuko.

 Zuri maitasuna azaltzen ni

 sekula ez naiz aspertuko,

 baña alare merezi ainbat

 etzaitut iñoiz eskertuko.

 -VII-

 Zazpi bat urte kabi berri bat

 neronek sortu nuela,

 bañan geroztik nik ez det aztu

 zure maitasun epela.

 Eziñ ukatu zure ondora

 ni pozik juaten naizela,

 udaberrian enaratxoak

 lengo kabira bezela.

 -VIII-

 Zuk amar Aurtxo osasuntsuak

 sortu ginduzun mundura,

 azi ta ezi zeuk izan zendun

 beti gu danon ardura.

 Nere urrengo anaia iltzan,

 gazterikan gaxo ura,

 beste beatzi Jaunai eskerrak

 oraindikan bizi gera.

 -IX-

 Gazte denboran ez dakit zenbat

 bertso ikasi zenduan,

 amaika bider abestu ziñuzen

 zuk maitasun senduan.

 Ni ago-zabalik egote nintzan

 entzuten zure onduan,

 bertsotarako zaletesuna

 nik zugandik artu nuan.

 -X-

 Aita eta zu ta senideok

 sarri alkarren onduan,

 errosaioa eta bertsoak

 ziñuzen apal onduan,

 Fede santuan ere giñaden

 orduan ia onduan,

 zure orduko bertsoak nabil

 orain ni ezin onduan.

 -XI-

 Garai artako giro xamurra

 gaurre goguan daukat nik,

 su-paztarrean kantu ta bertso

 ta ipui-zarrak esanik.

 Sasoi artako une alaiak

 nora zerate juanik!

 Gaur pamilian ere ez dago

 orduko alaitasunik!

 -XII-

 Askok diote gaurko giroan

 bizi gerala obeto,

 lantokian makina biurtu

 ordupean ia ito.

 Etxean, berriz, telebistatik

 Cruif, Netzer eta Joanito

 O zenbat jende uste ez degula

 biurtu gaituzten fofito.