Juana Vishenta Olave
Bilintx
1
J. B. Nagusi jauna, auxen da lana;
Amak bigaltzen nau bedorrengana.
N.J. ¡Ai bigalduko bazinduke maiz!
Zu ikusita konsolatzen naiz,
Sinista zazu.
¡Oso zoraturikan naukazu!
¿Orren pollita nola zera zu?
2
J. B. Amak esandit, etxeko errenta
Pagatzeko dirurik ez zuben ta,
Ia egingo diyon mesere
Illabetian geyenaz ere
Itxodotia.
Baña zierto dala ematia
Pasa baño len illabetia.
3
N. J. Logratzia, errez alare,
Naiz ori ta beste zer nai gauzare
Seguru dala, esan amari
Zu baldin bazatoz mandatari.
Dudarik gabe,
Nere borondatiaren jabe,
Zu zera, Juana Bixenta Olabe.
4
J. B. Beraz, bertatik nua etxera
Poz aundi bat amari ematera.
Orain ariyo, nagusi jauna,
Presaka juan biat amangana.
N. J. Ez zuazela,
Portatu zaite nik nai bezela;
Gaur etxera juan ez zaitezela.
5
Zuben etxia dago urruti,
Birian zer gerta izan bildurti
Bada iya pasa da eguna,
Arratsa berriz dator illuna.
Orain juatia
Txartzat iduki, nere maitia;
Gaur emen bertan gera zaitia.
6
Ez juan etxera, bide oyetan
Gabaz, bakarrik eta illunpetan.
Kontura erori zaitia zu;
Gabaz illunpian juan biazu
Peligro aundiz,
Eta obe dezu eun aldiz
Biyar goizian juan egun argiz.
7
J. B. Ezetz etsiya egon liteke:
Ni emen gelditu ezin niteke.
Amak espero nau gaberako,
Eta ark espero naubelako
Juan biardet nik.
Alaba ikusi bagetanik
Amak izango ez luke onik.
8
N. J. Emen zuretzat dira parako
Jaki txit gozuak afaiterako,
Erariya berriz Jaungoikoa
Illak piztutzeko modukoa:
Ardo onduba,
Ontzen urtietan egonduba.
Malagatikan da bialduba.
9
J. B. Jauna, berrorek, bañan alferrik,
Badaki armatzen lazo ederrik,
Lazua eiz bage gera dedin,
Nere etxian nai ditut egin
Afaldu ta lo.
Nayago ditut ango bi talo
Ta ez emengo milla erregalo.
10
N. J. Biyotz nereko dama pollita:
Asmoz muda zaite, auxen torita:
Amasei duroko urre fiña
Sendatu nai zazun nere miña.
J. B. Ez jauna, ez, ez;
Merezi bezin kopeta beltzez
Esango diot ezetz ta ezetz.
11
N. J. Gañeraberriz, Juana Bixenta,
Utziko dizute etxeko errenta;
Kito zor dirazuten guziya
Kunplitzen banazu kutiziya.
J. B. ¡Lotsa gogorra!
Sufritzen dago gaur nere onra;
Penaz malkuak darizkit... ¡orra!
12
N. J. Nik ditut kulpak; ez egin negar,
Orlakorik ez ñizun esan biar.
Animan sentitzen det miña
Zuri ofensa ori egiña.
¡Maldiziyua!
Ez dakit nun neukan nere juiziyua;
Eskatzen dizut barkaziyua.
13
J.B. Burkaziyua du ta eskatu,
Nere biotz onak eziñ ukatu.
Erakutsi ditalako, Jauna,
Gaitz egiñaren damutasuna,
Konforme nago.
Ez eginta ofensa geyago
Gaurkua oso aztutzat dago.
14
N. J. ¿Berriz nik egin zuri ofensa?
Arren orlakorik ez bada pensa.
Zaukazkat neskatxa fiñ batetzat,
Eta gusto aundiz emaztetzat
Artuko zaitut.
Biyotzetikan esaten dizut,
Zuretzat ona baderizkizut.
15
J. B. Ori egiyaz baldin badiyo
Neregana egon liteke fiyo,
Bañan usatubaz kortesiya
Ama neriari lizentziya
Eska bezayo.
N. J. Ori gustora egingo zayo;
Biyar goizian juango natzayo.
16
J. B. Banua orain.
N. J. Atoz onuntza
birerako aztu zazu laguntza:
Adi zazu, morroi Jose Joakin:
Etxera farolan argiyakin
Aingeru oni
Gaur zuk laguntzia da komeni
Kezketan egon ez nariyen ni.
17
M. Aingeru ari lagundu eta
Orra jauna, egin ostera buelta,
Birian bai bildurtxo zan bera
Bañan allegatuta etxera
Kontentu zegon.
Orain kezketan ez du zer egon
Oyera juan, ta pasatu gabon.
18
Eldu zanian urrengo goiza
Nagusiyak zuben kunplitu itza:
Juan zitzayon amari etxera
Andretzat alaba eskatzera.
Amak txit firme,
Artuta gero milla informe,
Gelditu ziran biyak konforme.
19
Andik zortzibat egunera,
Edo amar ziran ez dakit bada...
Ez, amar ezin zitezken izan...
Andik zortzi egunera elizan
Ezkondu ziran.
Ezkondu ta etxera segiran.
¡Jendia franko bazuten jiran!
20
Bost illebete edo sei ontan
Ez dirade beti egondu ontan.
Eman dute zenbait jira-bira,
Eta gozatutzen bizi dira
Ditxak ausarki.
Obeto ezin litezke arki:
Espero dute aurtxo bat aurki.
21
Dama gaztiak, ez egon ontan,
Begira zaitezte ispillu ontan,
Gustatu ta ¡birtute ederra!
Andretzat artu bere maisterra
Du nagusiyak.
Orla irabaztera graziyak
Saya zaitezte beste guziyak.
